GroenLinks
Maak einde aan Europese geheimhoudingsdrift
Dinsdag 13 september 2011, 08:42u - Judith Sargentini
* democratisch bestuur in Europa
* Eurowob
Het Europees Parlement debatteert dinsdag over een reeks aanbevelingen
van GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini om de openbaarheid
van de Europese besluitvorming te vergroten. De Europese Unie maakt de
belofte van maximale transparantie nog lang niet waar, zo constateert
Sargentini in haar evaluatierapport. Het voorstel van de Europese
Commissie om interne documenten onder de pet te houden door ze
simpelweg geen document meer te noemen, moet het Europarlement
afwijzen, stelt Sargentini voor.
Zo open mogelijke besluitvorming
Het Verdrag van Lissabon, in werking sinds 2009, maakt inzage in
Europese documenten tot een grondrecht voor Europese burgers. Het
verdrag verplicht de Europese instellingen tot een zo open mogelijke
besluitvorming. Aan die openheid schort nog veel. Sargentini: "Vooral
de EU-lidstaten, verenigd in de Raad van Ministers, willen de burgers
veel informatie ontzeggen, onder meer over hun onderlinge
besluitvorming en over internationale onderhandelingen." Als
schoolvoorbeeld van achterkamertjespolitiek noemt Sargentini de
totstandkoming van het ACTA-verdrag over auteursrecht en octrooi. In
haar rapport wijst Sargentini op tal van andere pijnpunten en stelt ze
verbeteringen voor.
EuroWob
De bestaande verordening over toegang tot documenten, de Eurowob, is
dringend aan herziening toe. Helaas begon de Europese Commissie deze
herzieningsprocedure, in 2008, met het voorstel om de definitie van een
(openbaar) document in te perken. Interne documenten van Europese
instellingen die nog niet 'formeel verstuurd' zijn, zouden geen
document meer heten en dus niet langer opgevraagd kunnen worden met een
Eurowob.
Een rampzalig voorstel vindt Sargentini. "Zo wordt aan geïnteresseerde
burgers, journalisten en maatschappelijke organisaties veel informatie
onthouden, bijvoorbeeld over de totstandkoming van wetsvoorstellen. Dat
is in strijd met het Verdrag van Lissabon. Het Europarlement moet van
de Europese Commissie eisen dit voorstel in de prullenbak gaat en dat
zij haar huiswerk overdoet."
Meer openheid in het Europarlement
Maar ook het Europarlement zelf moet aan de slag gaan met een grotere
openheid. Het moet documenten veel sneller toegankelijk maken op de
website, met name over onderhandelingen die het voert met de Europese
ministers en de Europese Commissie over nieuwe wetsvoorstellen.
Sargentini wil als nieuwe regel dat dit soort onderhandelingen pas
mogen beginnen als de bevoegde commissie van het Europarlement in een
openbare vergadering heeft gestemd over het wetsvoorstel. Dan is voor
mensen van buitenaf veel duidelijker wat de onderhandelingsinzet is van
het Europarlement en van de verschillende fracties daarin. Sargentini
stelt voor om deze regeling bindend vast te leggen in het reglement van
het Europarlement.