MKB-Nederland

Bedrijfsleven somber over toekomst


01 september 2011

Ondernemers zijn meer negatief dan positief over de toekomst, blijkt uit de conjunctuurenquête (COEN) die elk kwartaal onder ondernemers wordt gehouden. Dat is voor het eerst in een jaar. Het dalende vertrouwen in het derde kwartaal van het jaar weerspiegelt de onzekerheid over de (financieel-) economische situatie in Europa en de wereld.

Terwijl de omzet het afgelopen kwartaal steeg, zijn de verwachtingen over omzet, export en personeelsgroei gedaald. Eén op de acht ondernemers vindt dat er onvoldoende vraag naar hun product of dienst is. Bouwbedrijven zijn het meest ontevreden over hun werkvoorraad. Lichtpuntje is de onroerendgoedsector, die meer omzet verwacht. Vermoedelijk putten makelaars moed uit de verlaging van de overdrachtsbelasting.

Het verwachtingspatroon schommelt per provincie. Brabant is de enige regio waar ondernemers op alle punten positief zijn. Het ondernemersvertrouwen is het laagst in het noorden van het land. Ook per bedrijfstak verschilt het beeld. Zo zijn ondernemers in zakelijke dienstverlening, horeca, makelaardij en reisbranche een uitzondering op het negatieve verwachtingspatroon.

In de COEN-enquête worden vier keer per jaar de verwachtingen van Nederlandse bedrijven (behalve die uit de financiële sector) over omzet, export, investeringen en behoefte aan personeel in kaart gebracht. De rondvraag is een samenwerking van het Centraal Bureau voor de Statistiek, onderzoeksbureau EIM, MKB-Nederland, VNO-NCW en de Kamer van Koophandel.

> resultaten van de COEN-enquête

*