Elco Brinkman: Oplossen woondrama is eenvoudig
Persbericht van Bouwend Nederland
Brinkman: Oplossen woondrama is eenvoudig
Afschaffen overdrachtsbelasting starters helpt woningmarkt
Iedereen ziet het om zich heen: in steeds meer voortuinen staan steeds
langer 'te koop'-borden. "Dat beeld zien we ook terug in de cijfers: de
verkoop loopt verder terug, de woningmarkt zit op slot en het wordt
niet beter. Er moet een doorbraak komen; starters moeten weer kansen
krijgen. We gaan onze kinderen toch niet opzadelen met een nieuwe
woningnood?" stelt Elco Brinkman, voorzitter van Bouwend Nederland, in
een vooruitblik op de Woonvisie van Minister Donner.
"Uit de laatste cijfers blijkt ook dat de doorstroom stokt, zonder
starters. Dat is de situatie nu. Gevolg: mensen die niet in het juiste
type huis zitten, krijgen daar voorlopig ook geen zicht op. Want we
bouwen al niet eens genoeg om de woningen te vervangen die aan het eind
van hun latijn zijn, zoals de kleine woningen uit de jaren '50.
Vervangende nieuwbouw loopt noodgedwongen achter. Grote boosdoener is
natuurlijk de economische crisis met in het kielzog grote bezuinigingen
en scherpe regels."
"Het probleem is groter dan alleen de vervanging. We bouwen ook veel te
weinig in groeiregio's, zoals de Randstad. Doorstromen is daar op zich
al moeilijk en de aangescherpte eisen aan hypotheken stremmen de boel
nog meer. Heel kwalijk, want die stilstand is niet alleen
achteruitgang, het is regelrechte economische en ruimtelijke
verloedering. We verwachten structurele maatregelen in de Woonvisie van
minister Donner, want nu al lopen we een achterstand op die we niet
meer inhalen. Donner stelde terecht dat er 75.000 tot 80.000 nieuwe
woningen per jaar nodig zijn. Maar op dit moment worden die aantallen
bij lange na niet gebouwd. We passen de woningvoorraad niet aan op de
toekomst, niet in aantallen en niet qua samenstelling. Opgeteld is dit
een groeiend maatschappelijk probleem dat zichzelf niet oplost."
Simpel en gericht
Degenen die daar het meest last van hebben, zijn starters. Om het met
precieze cijfers te illustreren: het aandeel van starters in het aantal
woningverkopen is in twee jaar tijd teruggelopen van 21,6% naar 16,8%.
Er komen dus veel minder mensen bij op de woningmarkt, zodat de
doorstroming stokt. Zij zijn hard nodig op de woningmarkt, maar komen
niet meer aan de bak. Daarom moet voor hen de overdrachtsbelasting
afgeschaft worden. Netto levert dat de overheid zelfs geld op, maar
veel belangrijker nog: het effect van zo'n simpele, gerichte maatregel
is enorm voor iedereen die een ander huis wil", legt Brinkman uit.
"Met zo'n belastingvrijstelling voor die kwetsbare groep komen er snel
veel meer mensen op de woningmarkt en daar draait het om. Dat is niet
alleen goed voor de bouw, het is veel breder. Wat zien we nu? Het
aantal verhuizingen daalt, minder starters komen op de woningmarkt en
de woningprijzen dalen noodgedwongen, nota bene terwijl de economie
groeit. Ten opzichte van drie jaar geleden liggen de prijzen al bijna
acht procent lager en de daling zet verder door. Dus woningbezitters
worden per saldo armer. Kortom: ellende op de woonmarkt. Iedereen
blijft zitten waar 'ie zit. De oorzaak ligt niet puur in de crisis: In
2009 verhuisden 122 duizend mensen minder dan in 2008. Dat is logisch
voor die periode. Maar wat opvalt is dat de economie daarna langzaam
herstelt terwijl het aantal verhuizingen in 2010 verder het dal in
ging. Uit de cijfers over de eerste vier maanden van 2011 komt ook weer
een daling naar voren: weer 1,6% minder vergeleken met een jaar eerder.
En het einde is nog niet in zicht. Potentiële huizenkopers maken nog
steeds pas op de plaats, vaak tegen hun zin. Die stilstand op de
woningmarkt is keiharde achteruitgang, terwijl die negatieve spiraal
eenvoudig doorbroken kan worden."
Nijpend
"De behoefte aan woningen is er wel, alleen krijgen nog maar weinigen
de financiering rond. Dat gaat voorlopig niet veranderen: banken en
overheid blijven streng, ook gemeenten springen niet meer bij vanwege
bezuinigingen. Dat is een blijvend probleem. Ondertussen wordt de vraag
alleen maar nijpender. Mensen willen anders wonen, ook loopt het aantal
eenpersoonshuishoudens verder op, zelfs in krimpgebieden. Daarnaast
zijn er oude woningen die echt niet meer voldoen en dus vervangen
moeten worden. Zelfs daarin lopen we per jaar steeds meer achterop, we
komen tienduizenden, straks honderdduizenden woningen tekort. Er is dus
een enorme en nog groeiende maatschappelijke opgave om te bouwen en
tegelijkertijd om het voor starters makkelijker te maken."
Beweging
"Het afschaffen van de overdrachtsbelasting voor starters is niet
zomaar een vriendelijke maatregel. Door alle stilstand op de
woningmarkt loopt de Rijksoverheid nu al miljarden mis aan
overdrachtsbelasting. Wanneer je starters vrijstelt lijkt dat tekort
verder op te lopen, maar je moet kijken naar het effect. Als veel meer
starters met zo'n maatregel hun financiering wel rond kunnen krijgen,
dan kunnen huizenbezitters of scheefwoners (huurders die in verhouding
met hun inkomen te goedkoop wonen, red.) verhuizen, en zij betalen wel
overdrachtsbelasting. Met 10.000 starters die kunnen verhuizen zet je
bovendien 30.000 tot 50.000 andere verhuizingen in gang. Broodnodige
beweging dus - en inkomsten voor de staatskas, waardebehoud voor
huizenbezitters, investeringsvermogen voor woningcorporaties en voor
bouwers, duizenden bouwvakkers die weer aan de slag kunnen. Dan is de
bouwsector weer de economische motor, in plaats van een rem. Alle
rapporten en onderzoeken van de laatste tijd tonen aan dat de bouw de
economische groei nog steeds omlaag trekt. Dat is voor niemand in dit
land goed."
Knop om
"Met beweging op de woningmarkt kunnen we ook serieus werk maken van de
bredere, strategische maatschappelijke bouwopgaven: om Nederlanders het
huis te bieden dat werkelijk past, moeten er per jaar 75.000 tot 80.000
woningen worden gebouwd. Oudere woningen moeten nodig energiezuiniger
worden, zodat het huishoudgeld niet opgaat aan de alsmaar stijgende
stookkosten - en we ernst maken met CO2-reductie. Met goede woningen op
de goede plek houden we ook krimpregio's aantrekkelijk, we zorgen voor
werkgelegenheid en we voorkomen zo verloedering in veel zwakkere
buurten. Daar is iedereen mee geholpen."
"We lopen straks tegen enorme problemen aan als we nu de boel laten
stilstaan. Terwijl het zo simpel is om er iets aan te doen. We vragen
niet om miljarden staatssteun. Het gaat nu om een eenvoudige, gerichte
maatregel waarmee starters 't meest geholpen zijn. Starters brengen de
markt op gang. Vrijstelling voor hen is de knop die omgezet moet
worden, zodat de hele zaak weer gaat lopen - en blijft lopen."
Een foto van dit onderwerp is (rechtenvrij) beschikbaar op ANP Fotonet
(www.anp-photo.com) en zichtbaar op www.perssupport.nl.
Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl
*
*
Links:
http://www.bouwendnederland.nl
Razende Robot Reporter