Erasmus Universiteit Rotterdam

Promotie Drs. A. Momirov

Titel proefschrift
Accountability of International Territotial Administrations. A public law approach

---

Promotors:
Prof.dr. E. Hey

---

Datum
30 juni 2011 00:00

---

Locatie:
Woudestein, senaatszaal

---

Faculteit
Faculteit der Rechtsgeleerdheid (FR)

Legitimiteit internationale bestuursmissies op den duur onder druk

Uitgangspunten publieksrecht nodig bij juridisch kader verantwoordingsplicht

Internationale missies die na conflicten tijdelijk gebieden besturen gaan net als staten soms de fout in. Individuen kunnen hierbij direct benadeeld worden en hun mensenrechten kunnen in het geding komen. In die situaties biedt internationaal recht geen passend juridisch kader waarbinnen bestuursmissies ter verantwoording kunnen worden geroepen. In zijn proefschrift Verantwoordingsplicht bij internationaal bestuur van gebieden: een publiekrechtelijke invalshoek behandelt Aleksandar Momirov voorbeelden van internationaal bestuur in Oost-Timor, Kosovo en Bosnië en Herzegovina. Beginselen uit het publiekrecht (de rechtsstaat, de spreiding van machten en het toetsingsrecht) moeten betrokken worden bij het opzetten van een juridisch kader voor de verantwoordingsplicht die rust op bestuursmissies, concludeert hij. Momirov promoveert donderdag 30 juni 2011 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Het proefschrift gaat in op verantwoordingstekort binnen internationaal bestuurde gebieden; gebieden waar internationale entiteiten ten koste van de staat de volledige verantwoordelijkheid hebben voor de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. In plaats van staten zijn dan de internationale missies verantwoordelijk voor zaken zoals de uitgifte van paspoorten, het privatiseren van bedrijven en het aangaan van betrekkingen met het buitenland, maar ook voor het benoemen van rechters en het ontslaan van gekozen parlementsleden.

Bestuursmissies worden echter nog steeds behandeld als internationale organisaties en niet als entiteiten die staten vervangen. Daardoor kunnen zij binnen het bestaande netwerk van internationale instellingen en procedures nauwelijks ter verantwoording worden geroepen. De aanname is dat mede hierdoor ook de legitimiteit van deze bestuursmissies op den duur onder druk komt te staan.

Momirov gaat in zijn proefschrift in op de rol van publiekrechtelijke beginselen bij het in kaart brengen van dit verantwoordingstekort. Hij legt de aandacht op fundamentele beginselen zoals de rechtsstaat, de spreiding van machten en het toetsingsrecht. Het proefschrift belicht de promovendus het ontbreken van een duidelijk juridisch kader voor bestuursmissies, dat afbreuk doet aan het beginsel van rechtsstatelijkheid. De bestuursmissies genieten verder bijna absolute immuniteiten, die het nagenoeg onmogelijk maken om het uitoefenen van publieke macht te onderwerpen aan rechterlijke toetsing. Tot slot wordt het waarborgen van onafhankelijkheid van de rechtspraak belemmerd doordat alle macht geconcentreerd zijn binnen de structuur van de bestuursmissie.

Het onderzoek brengt naar voren dat het onvoldoende in acht nemen van publiekrechtelijke beginselen ten grondslag ligt aan het verantwoordingstekort binnen bestuursmissies en dat deze publiekrechtelijke beginselen een rol kunnen - en in normatieve zin, dienen - te spelen in het oplossen van dit probleem. Vanuit een publiekrechtelijke invalshoek kunnen de status, de privileges en de structuur van bestuursmissies heroverwogen worden, waardoor meer (juridische) middelen beschikbaar komen voor individuen en andere partijen die zijn benadeeld door het handelen van internationale bestuursmissies.

Aleksandar Momirov was in het kader van zijn onderzoek in 2007 enkele maanden werkzaam in Prishtina bij de Ombudsperson Institution in Kosovo.