Groen!

Meer toezicht op exportkredietagentschappen

door Bart Staes (Europese fractie) op 29 juni 2011 in "Internationaal"

De Europese instellingen bereikten een gezamenlijk akkoord over meer transparante rapportering door exportkredietagentschappen, zoals de Nationale Delcrederedienst en Finexpo. "Ik ben verheugd over deze stap vooruit, maar de nieuwe regelgeving moet wel blijvend opgevolgd worden, want ze laat nog veel ruimte voor interpretatie", weet Bart Staes, Groen! Europarlementslid.

COREPER bevestigde deze middag het akkoord tussen de Raad van Ministers en het Europees Parlement voor de omzetting van een OESO-regeling in EU-wetgeving voor door overheden toegekende exportkredieten. Het rapport is opgesteld door de groene europarlementsleden Bart Staes voor de commissie Ontwikkelingssamenwerking en Yannick Jadot voor Internationale Handel.

Om niet in strijd te zijn met de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) rond staatssteun, moeten lidstaten die garant staan voor een exportkredietagentschap (ECA), voldoen aan deze OESO-Regeling. Die schrijft onder andere voor dat de vastgelegde risicopremies vergelijkbaar moeten zijn met de premies op de private markt en dat ECAs break even moeten draaien. Informatie hierover moet door de lidstaten aan de OESO gerapporteerd worden.

Staes, zelf rapporteur voor advies vanuit de commissie Ontwikkelingssamenwerking zegt: "Projecten die door de Nationale Delcrederedienst of Finexpo verzekerd zijn, hebben te vaak een vernietigende impact op mens en milieu, meestal in derde wereld landen. Het kan gaan om het indirect veroorzaken van mensenrechtenschendingen of milieuvervuiling, door het bouwen van dammen of grote fabrieken, door baggerwerken of zelfs militaire export. Meer rapportage hierover mag dus wel. De overheid, zijnde de belastingbetaler, staat bovendien garant voor grote sommen geld."

Jadot en Staes stonden er op dat grote investeringsprojecten ook de officiële doelstellingen van de EU bevorderen, zoals respect voor mensenrechten, ontwikkelingsdoelen, klimaatverandering, hernieuwbare energie. En daar is na vele onderhandelingen uiteindelijk overeenstemming over ontstaan tussen de Europese instellingen. De Europese Commissie zal hierover jaarlijks een evaluatierapport bezorgen aan het EP.

Staes:" Dit biedt perspectieven voor de toekomst. Waar de Delcrederes van deze wereld momenteel nog veel achter gesloten deuren kunnen beslissen en hun eigen gang kunnen gaan, wordt meer toezicht eindelijk mogelijk."

Meer transparantie is precies wat het EP wou, zowel over de financiën als over welke risico's in de premies zijn vervat (momenteel moet enkel het politiek en commercieel risico bekend gemaakt worden, en is weinig of geen informatie over de milieu-impact vereist). Staes: "Door balansen en jaarrekeningen te publiceren, kunnen we nagaan of exportkredietagentschappen effectief break even draaien en dus niet nodeloos gesubsidieerd worden. De lidstaten waren eerder terughoudend omdat dit concurrentiële gevoelige informatie is en exportkredietagentschappen niet alleen in Europa opereren, maar in de hele wereld." Daarom worden ook niet-OESO-leden gevraagd zich aan deze regels te onderwerpen.

Van zodra de onderhandelingen formeel zijn afgerond en omgezet in Europese wetgeving (het EP stemt hierover in de zitting van september), wordt deze wetgeving ook rechtstreeks van kracht in de lidstaten, en dat met onmiddellijke ingang. Dus ook in België, waar de huidige wet op deze exportkredietagentschappen al van 1939 dateert. "Hoog tijd voor democratische verandering en transparantie," aldus Staes.

Contact: Bart Staes -