Gezond op weg - aandacht voor gezondheid bij moobiliteit
28/06/2011 11:13
FOD VOLKSGEZONDHEID / SPF SANTE PUBLIQUE
België als doorvoerland wordt economisch steeds belangrijker. Alle voorspellingen wijzen
op meer transport langs de weg, het spoor, het water en met het vliegtuig. Deze toenemende
mobiliteit heeft uiteraard gevolgen voor de gezondheid.
Dit geldt voor de verkeersveiligheid en de -ongevallen, maar evenzeer voor de effecten van
luchtverontreiniging en lawaai op de fysische gezondheid en de psychosociale situatie. Meer
in het bijzonder beïnvloedt de mobiliteit slaapproblemen, allergieën, hart- en
vaataandoeningen, long- en suikerziekte, kanker, (post-traumatische) stress, hinder,
handicaps en de levensverwachting.
De Hoge Gezondheidsraad stelt vast dat de algemene gezondheid aanzienlijk kan verbeterd
worden door met deze gegevens rekening te houden in het mobiliteitsbeleid en pleit in zijn
advies voor bijkomende maatregelen.
Verkeersdoden: aantal gedaald maar nog steeds te hoog
Opvallend zijn de cijfers voor de verkeersdoden. In België daalde hun aantal tussen 2000 en
2008 met 36% (van 1470 naar 944). Niettemin blijven deze cijfers hoog en bijna dubbel zo
hoog als deze in Nederland of in Zweden.
Luchtverontreiniging: niet zo "fijn stof"
In de luchtverontreiniging vraagt "fijn stof" bijzondere aandacht. Hoewel de totale uitstoot
van fijn stof de voorbij 10 jaar daalde, neemt het relatieve aandeel van het verkeer in de
totale deeltjesuitstoot toe, en slagen we er niet in de Europese normen te halen. Nochtans zijn
deze hoger dan de waarden die de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) aanbeveelt en
deze in de Verenigde Staten. Alleen rekening houdend met de grotere fractie van de kleine
deeltjes in de lucht (PM10) in 2004 in Brussel, Antwerpen en Charleroi, berekende men dat in
elk van de steden tussen de 40 en 75 vroegtijdige sterftejaren per 100 000 inwoners kunnen
vermeden worden indien men de richtwaarden van de WGO respecteert. Het rapport gaat
ook in op de gezondheidsgevolgen van blootstelling aan hoge ozonconcentraties tijdens de
zomer, aan polycyclische aromatische koolwaterstoffen, en aan benzeen.
Lawaaimakers
In België ondervinden steeds meer mensen hinder door vliegtuigen, weg- en spoorverkeer.
Het lawaai veroorzaakt hinder, slaapverstoring, psychologische effecten, depressie,
hypertensie en hartinfarcten. Voor Vlaanderen schat men dat 2% van de totale ziektelast
samenhangt met de blootstelling aan transportgeluid.
Ook het verband tussen fysieke activiteit, mobiliteit en gezondheid (overgewicht,
cardiovasculaire risico's) komt aan bod in het advies van de Hoge Gezondheidsraad.
De Hoge Gezondheidsraad adviseert
De Raad pleit voor technische en beheersmaatregelen om de limietwaarden voor
verontreinigers te respecteren. Daarnaast vraagt de Raad meer aandacht voor
gezondheidseffecten bij mobiliteitsontwikkelingen en adviseert hij een integratie op het
beleidsvlak, zowel horizontaal (in beleidsvelden als economie en tewerkstelling) als verticaal
(afstemming met de omringende landen). Hiervoor zijn geïntegreerde impactanalyses het
ideale instrument.
Het volledige advies is te vinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad:
http://www.health.belgium.be/internet2Prd/groups/public/@public/@shc/documents/ie2divers
/19069613.pdf
Voor meer informatie kunt u zich wenden tot:
De experten:
- NL: De heer Luc Hens, tel 0496/34.64.68, e-mail luchens51@gmail.com
- FR: De heer Eric Cornelis, tel 081/72.49.22, e-mail: Eric.cornelis@math.fundp.ac.be
De website van de Hoge Gezondheidsraad: www.hgr-css.be
Over de Hoge Gezondheidsraad(HGR)
De Hoge Gezondheidsraad (HGR) is het wetenschappelijk adviesorgaan van de FOD
Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Met het oog op de
bescherming en de verbetering van de volksgezondheid, brengt de Hoge
Gezondheidsraad wetenschappelijke adviezen uit als leidraad voor beleidsmakers
en gezondheidswerkers. Dankzij zijn netwerk van experts en zijn interne medewerkers,
baseert hij deze onpartijdige en onafhankelijke adviezen op een multidisciplinaire
evaluatie van de huidige stand van de wetenschap. Zo heeft de HGR een systeem
van beheer van mogelijke belangenconflicten ingesteld. De Raad verstrekt zijn
adviezen op verzoek van de Minister of op eigen initiatief en maakt ze openbaar.
Alle openbare adviezen en brochures zijn te vinden op de website: www.hgr-css.be
Voor eventuele hyperlinks en bijlagen:
Zie het origineel