UMC Utrecht


Nieuwe theorie huidveroudering door zon

Zonlicht veroudert de huid, maar hoe werkt dat precies? Dermatoloog Feiko Rijken van het UMC Utrecht presenteert een nieuwe theorie. Ontstekingscellen zijn de boosdoeners.

Onder invloed van zonlicht veroudert de huid en ontstaan rimpels. De meeste wetenschappers denken dat enzymen die collageenvezels afbreken daarvoor verantwoordelijk zijn. Dermatoloog Feiko Rijken van het UMC Utrecht denkt van niet. Rijken analyseerde de huid van vrijwilligers met verschillende huidtypen die aan kunstmatig zonlicht blootgesteld werden.

In zijn proefschrift toont hij aan dat bepaalde ontstekingscellen huidveroudering kunnen veroorzaken. De afbraak van collageenvezels is van ondergeschikt belang. Onder invloed van zonlicht trekken zogenaamde neutrofielen naar de huid. Daar scheiden ze stoffen uit die met name elastische vezels beschadigen. Daardoor gaat op de lange duur de huidelasticiteit verloren en ontstaan rimpels.

Rijken: "Neutrofielen spelen een rol bij diverse ontstekingsziekten, bijvoorbeeld in de longen. Maar hun rol bij huidveroudering is ondergewaardeerd. Ik hoop dat mijn onderzoek daar verandering in brengt. Het betekent dat huidveroudering, in elk geval in theorie, tegengegaan kan worden door deze ontstekingscellen te blokkeren."

Diverse cosmeticaproducten tegen huidveroudering door zonlicht zijn gebaseerd op het remmen van de enzymen die collageen kunnen afbreken. (In technische termen: de enzymen zijn `matrix metalloproteinases' die geremd worden door stoffen die lijken op vitamine A.) Deze producten zijn slechts beperkt effectief, denkt Rijken.

De manier om huidveroudering tegen te gaan is nog altijd de huid beschermen tegen overmatige zonblootstelling: het vermijden van zonblootstelling wanneer de zon hoog aan de hemel staat, bedekkende kleding dragen en het gebruik van zonnebrandcrêmes met UV-A en UV-B filters. Het is bovendien zaak om niet te verbranden, stelt Rijken. Ook subtiele roodheid zonder pijn is al schadelijk. "Mensen zien deze hele lichte verbranding vaak over het hoofd", zegt Rijken. "Maar in onze experimenten zien we ook dan al neutrofielen naar de huid trekken en schade aanrichten."

Rijken promoveert op 5 juli aan het UMC Utrecht, waar hij zijn onderzoek uitvoerde. Hij werkt inmiddels als dermatoloog in het Diakonessenhuis.

dinsdag 28 juni 2011