Ingezonden persbericht
PERSBERICHT Museum Het Rembrandthuis 27 mei 2011
Gedrukt tot Amsterdam. Amsterdamse prentmakers en -uitgevers in de Gouden Eeuw
25 juni t/m 18 september 2011
Museum Het Rembrandthuis toont deze zomer ruim 100 werken, bruiklenen uit verschillende instellingen in Nederland en België, die een overzicht geven van de Amsterdamse prentproductie in de 17de eeuw. In deze tijd groeide de stad uit tot een van de belangrijkste productiecentra voor grafiek in Europa en bracht met Rembrandt een van de grootste prentmakers ooit voort. Getoond worden prenten van Rembrandt, Salomon Saverij en kunstenaars wier werk werd uitgegeven door Cornelis Danckerts en zonen, onder wie Reinier Nooms (genaamd Zeeman) en Nicolaes Berchem. Tevens zijn er verschillende luxe-uitgaven van de Atlas Blaeu, prenten van Jan Muller en Jan Saenredam, en reproductiegrafiek naar Rubens, Rembrandt en Jacob Jordaens te zien.
De prentuitgevers in Amsterdam maakten zelf prenten, maar verstrekten vooral opdrachten aan graveurs en etsers wier werk zij op de markt brachten. Ook kochten zij koperplaten op van beroemde prentmakers en publiceerden die met hun eigen firmanaam. Vaak waren ze verwikkeld in een hevige concurrentiestrijd om de beroemdste of nieuwste prenten in hun fonds te krijgen. Aan dit onderwerp werd opmerkelijk genoeg nog niet eerder een afzonderlijke tentoonstelling gewijd. Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie met vier rijk geïllustreerde essays, waarin talloze nieuwe inzichten en nog niet eerder gepubliceerd archiefmateriaal zijn verwerkt.
In de tentoonstelling staan twee prentmakers en één prentuitgeversbedrijf centraal. Van Salomon Saverij, die een productief graficus was en vaak voor uitgevers werkte, wordt een representatieve keuze van zijn werk getoond. De tweede prentmaker is Rembrandt, die alom beschouwd wordt als een innovatief etser. Rembrandt hield het productieproces zoveel mogelijk in de eigen hand door zijn prenten in eigen beheer te drukken en uit te geven. Het bedrijf van Cornelis Danckerts en zijn zoons Dancker en Justus Danckerts was decennialang in Amsterdam toonaangevend in zijn soort. Zij vervaardigden zelf prenten en lieten dat in hun werkplaats doen, plaatsten opdrachten bij kunstenaars en bouwden een fonds op met koperplaten van beroemde prentmakers. Zij dreven actief kunsthandel op het buitenland en droegen zo bij aan de verbreiding van de Hollandse zeventiende-eeuwse prentkunst.
Het project is een initiatief van Elmer Kolfin, universitair docent Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. De tentoonstelling en de gelijknamige publicatie Gedrukt tot Amsterdam. Amsterdamse prentmakers en -uitgevers in de Gouden Eeuw zijn opgedragen aan prof. dr. Eric Jan Sluijter die op 15 april 2011 is afgetreden als hoogleraar Kunstgeschiedenis aan de UvA. Sluijter is een vooraanstaand kunsthistoricus van wie in 2006 het standaardwerk Rembrandt and the Female Nude verscheen. Ook op museaal gebied heeft hij zich met spraakmakende tentoonstellingen onderscheiden. Sluijters lopende onderzoeksprogramma naar economische en artistieke wedijver op de Amsterdamse kunstmarkt is voor de samenstellers van Gedrukt tot Amsterdam een directe bron van inspiratie geweest.