Bodyscanners: blijf van mijn lijf?
24/06/2011 11:17
FOD VOLKSGEZONDHEID / SPF SANTE PUBLIQUE
Met de terreuraanslagen in het achterhoofd, kondigden een aantal landen aan dat ze zogenaamde bodyscanners hadden geïnstalleerd op hun luchthavens.
Het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) verwacht in de toekomst dan ook aanvragen om dergelijke scanners te installeren op de Belgische luchthavens en op andere plaatsen met een verhoogd veiligheidsrisico.
Daarom heeft het FANC het advies gevraagd van de Hoge Gezondheidsraad (HGR). Hoewel het op grote schaal aanwenden van bodyscanners uiteindelijk een politieke beslissing is, heeft de Raad de bodyscanners onderzocht op basis van de veiligheid voor de gezondheid van de burger.
Types scanners
Er zijn momenteel verschillende systemen in gebruik:
- scanners met behulp van niet-ioniserende (sub)millimetergolven (of terahertzstraling);
- scanners met ioniserende straling (X-stralenbackscatter- of -transmissiemethode).
Type 1: (sub)millimetergolven
Uit laboratoriumonderzoek blijkt dat (sub)millimetergolven biologische effecten kunnen hebben, wellicht ook op de gezondheid. Voor bodyscandoeleinden zijn schadelijke gevolgen echter zeer onwaarschijnlijk. Passief gebruik van zulke golven is ook mogelijk, zonder enige blootstelling van de mens.
Type 2: ioniserende straling
Bij een zorgvuldige toepassing van systemen volgens de X-stralenbackscattermethode is het stralingsrisico gering. Uit de bestaande literatuur is af te leiden dat er, gezien de spreiding van de personendosissen, ruimte is voor verdere optimalisatie in functie van de vereiste doeltreffendheid.
Geen algemeen gebruik
De HGR adviseert om de X-stralen gebaseerde technieken niet toe te passen voor algemene screening op grote groepen gezien de niet verwaarloosbare dosisbelasting. Deze zou alleen mogen worden toegelaten in zeer uitzonderlijke gevallen. De HGR adviseert om het voorzorgbeginsel toe te passen en alle technieken die gebruik maken van elk soort straling zo mogelijk te vermijden. In ieder geval moet er een gelijkwaardig alternatief aangeboden worden (bijv. fouilleren).
Onderzoek risico voor kritieke groepen
Voor elke methode en toepassing moet er getoetst worden of er mogelijks een bijkomend risico is voor kritieke groepen zoals zwangere vrouwen, jonge meisjes, baby's, kinderen en personen met implantaten of andere medische voorzieningen.
Stimuleren van alternatieve methodes
De HGR raadt ook aan om de ontwikkeling van het passieve gebruik van millimetergolven en van de toestellen gebaseerd op chemische analyse van veeg- of luchtmonsters op te volgen en te stimuleren, omdat deze systemen nog lagere gezondheidsrisico's kunnen inhouden dan deze die X-stralenbackscatter of actieve millimetergolven gebruiken.
Kwaliteitswaarborgen
Ten laatste dringt de HGR aan op kwaliteitswaarborgen zoals een adequate opleiding van de operatoren, geschreven procedures en een periodieke kwaliteitscontrole van het toestel.
Het volledige advies (nr. 8650) is te vinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad:
http://www.health.belgium.be/internet2Prd/groups/public/@public/@shc/documents/ie2divers/19069682.pdf
Voor meer informatie kunt u zich wenden tot:
De experten: - NL : Mark Loos, tel. +32(0)496/80.45.98, e-mail markloos@skynet.be
- F : François Jamar, tel +32(0)2/764.25.71 of 25.80, gsm +32(0)475/51.10.04,
e-mail francois.jamar@uclouvain.be
De website van de Hoge Gezondheidsraad: www.hgr-css.be
Over de Hoge Gezondheidsraad(HGR)
De Hoge Gezondheidsraad (HGR) is het wetenschappelijk adviesorgaan van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Met het oog op de bescherming en de verbetering van de volksgezondheid, brengt de Hoge Gezondheidsraad wetenschappelijke adviezen uit als leidraad voor beleidsmakers en gezondheidswerkers. Dankzij zijn netwerk van experts en zijn interne medewerkers, baseert hij deze onpartijdige en onafhankelijke adviezen op een multidisciplinaire evaluatie van de huidige stand van de wetenschap. Zo heeft de HGR een systeem van beheer van mogelijke belangenconflicten ingesteld. De Raad verstrekt zijn adviezen op verzoek van de Minister of op eigen initiatief en maakt ze openbaar.
Alle openbare adviezen en brochures zijn te vinden op de website: www.hgr-css.be
Voor eventuele hyperlinks en bijlagen:
Zie het origineel