Leraren beroepsonderwijs moeten begeleiden in plaats van controleren
Persbericht van Open Universiteit
Vmbo'ers en mbo'ers moeten steeds meer hun eigen leerproces vormgeven
en sturen. Voor leraren is dit niet makkelijk. Zij moeten de autonomie
overdragen aan de leerlingen, maar tegelijkertijd hen ondersteunen en
goede feedback geven. Onderzoek en experimenten van onderzoeker Helen
Jossberger laten zien hoe leraren de studenten meer kunnen uitdagen en
beter kunnen begeleiden naar zelfstandigheid. Jossberger promoveert op
24 juni op dit onderwerp aan het Centre for Learning Sciences and
Technologies (CELSTEC) van de Open Universiteit.
Loslaten en begeleiden
Uit de studie blijkt dat leerlingen in het beroepsonderwijs nog
onvoldoende zelfsturende vaardigheden hebben. Deze vaardigheid hebben
ze nodig om een leven lang te kunnen leren en om een loopbaan te
ontwikkelen waarin ze meer uit zichzelf kunnen halen. Jossberger
constateert dat leraren nog onvoldoende zijn voorbereid op het aanleren
van deze zelfsturende vaardigheden. Ze ervaren een conflict tussen het
loslaten en het vasthouden van controle. Omdat ze niet weten hoe ze
leerlingen moeten ondersteunen bij zelfregulering en zelfstandig leren,
grijpen ze vaak naar het middel van de externe controle. Maar zo maken
ze leerlingen meer afhankelijk in plaats van meer zelfstandig.
Hoe het beter kan
Helen Jossberger onderzocht hoe het beter kan, in het bijzonder wanneer
studenten werken met vormen van werkpleksimulatie. Ze stelt vast dat
het essentieel is dat leraren eerst zelf leren wat de concepten
zelfregulering en zelfsturing precies inhouden en zich bewuster worden
van hun eigen manieren van lesgeven.
Verder moeten zij de leerlingen zelf de controle over hun leertaken
geven. Maar dat betekent niet dat er geen begeleiding bij het
leerproces van leerlingen meer nodig is. Integendeel. Goede feedback
biedt mogelijkheden om leerlingen uit te dagen na te denken over hun
eigen leerproces.
Verder zijn er uitdagende leertaken nodig die de leerlingen motiveren
en aanzetten tot kritisch denken over hun eigen leerproces. Dat laatste
gebeurt door planning en reflectie te integreren. Leerlingen moeten zo
de meerwaarde ervan gaan ervaren. 'Planning is iets anders dan stap
voor stap te horen krijgen wat je moet doen; het gaat veel meer om het
denken in termen van tijd en het vasthouden aan je tijdschema tijdens
het werken,' aldus Helen Jossberger.
Co-design met docenten
Jossberger heeft samen met docenten lesmateriaal herontworpen door
procedures en hulpmiddelen te ontwikkelen die leerlingen stimuleren hun
leerproces te reguleren. De onderzoeker heeft ervaren dat co-design met
leerkrachten een goede manier is om het onderwijs permanent te
vernieuwen en om de kloof tussen onderzoek en praktijk te dichten.
Over Helen Jossberger
Helen Jossberger (1979 München) studeerde onderwijspsychologie bij de
Universiteit Maastricht. In 2007 trad ze in dienst bij de Open
Universiteit als onderzoeker. Haar onderzoek richt zich op zelfgestuurd
en zelfgereguleerd leren in beroepsonderwijs. Belangstellingsgebieden
zijn leren, motivatie en expertiseontwikkeling. Inmiddels is ze
werkzaam als post-doc bij de Universiteit van Regensburg, Duitsland.
Ze promoveert op 24 juni 2011 aan de Open Universiteit op de
dissertatie 'Toward Self-Regulated Learning in Vocational Education:
Difficulties and Opportunities'. Promotor is prof. dr. H.P.A. Boshuizen
(Open Universiteit), co-promotors zijn dr. F.L.J.M. Brand-Gruwel (Open
Universiteit) en dr. M. van de Wiel (Maastricht University). Het
onderzoek is gefinancierd door de Programmaraad voor het
Onderwijsonderzoek, onderdeel van NWO.
*
Links:
http://www.ou.nl
Razende Robot Reporter