Ecorys


Verplicht eigen risico Zorgverzekeringswet is doeltreffende maatregel

arts bij röntgenfoto 21 juni 2011 - PERSBERICHT - Het verplicht eigen risico in de Zorgverzekeringswet is een doeltreffend instrument, doordat de maatregel een remmende werking heeft op het zorggebruik. Hierdoor wordt volgens een schatting tussen de 275 en 772 miljoen euro per jaar aan zorgkosten vermeden. Vooralsnog lijkt het verplicht eigen risico niet te leiden tot negatieve gezondheidseffecten. Bovendien is de beoogde financieringsverschuiving van collectief naar privaat bijna volledig gerealiseerd. Bij een verplicht eigen risico van 150 euro bedraagt deze verschuiving ongeveer 1,3 miljard euro. De totale zorguitgaven veranderen hierdoor niet, wel nemen de collectieve zorguitgaven af.

Dit blijkt uit onderzoek dat Ecorys in samenwerking met de Berenschot Groep heeft uitgevoerd voor het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Het eindrapport vermeldt ook een aantal verbeterpunten. Deze zijn vooral gericht op de uitvoering en de informatievoorziening. Zo blijkt dat een overgrote meerderheid van de verzekerden weliswaar op de hoogte is van het bestaan van het verplicht eigen risico, maar verzekerden niet goed weten welke zorg onder het verplicht eigen risico valt. Dit geldt eveneens voor de compensatieregeling. De huisartsen en andere zorgverleners zijn goed op de hoogte van de werking van het verplicht eigen risico. Zij houden echter niet of nauwelijks rekening met het verplicht eigen risico in hun voorschrijf- of verwijsgedrag.

De kosten voor de uitvoering van het verplicht eigen risico zijn hoger dan aanvankelijk geschat. In 2007 werden de structurele kosten door het ministerie geraamd op circa 27 miljoen euro. Uit de evaluatie blijken deze op ongeveer 40 miljoen euro uit te komen. Deze kosten worden grotendeels bepaald door het aanmaken en verzenden van specificaties bij de inning van het verplicht eigen risico en telefonisch contact naar aanleiding hiervan. Er zijn echter grote verschillen tussen verzekeraars, die verklaard kunnen worden door verschil in aanpak.

De inzet van het eigen risico als sturingsinstrument, waarbij de zorgverzekeraar kan bepalen dat de kosten van bepaalde vormen van zorg geheel of gedeeltelijk buiten het verplicht eigen risico blijven, is beperkt. Een belangrijke reden is dat verzekerden de regeling als negatief zouden ervaren. Uit de evaluatie komt naar voren dat zorgverzekeraars moeite hebben met het informeren van verzekerden over het sturingsinstrument. Bovendien is momenteel nog weinig bekend over het effect van het uitsluiten van bepaalde zorgkosten van het verplicht eigen risico op het keuzegedrag van verzekerden.

Het verplicht eigen risico geldt vanaf 1 januari 2008 voor alle verzekerden van 18 jaar en ouder. Het is een eigen betaling waarbij de eerste zorgkosten (tot 170 euro in 2011) voor rekening van de verzekerde komen. De regeling geldt voor alle zorg met uitzondering van huisartsenzorg, verloskundige zorg, kraamzorg en ketenzorg voor chronisch zieken. Bij de invoering ervan in 2008 is afgesproken het instrument te laten evalueren twee jaar nadat het in werking is getreden.

Bijlage over de evaluatie

Zie het origineel