CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël

Joden en moslims teleurgesteld over verbod rituele slacht

do 23-06-2011

Een meerderheid van de Tweede Kamer is voor een verbod op ritueel slachten. Dat bleek woensdagavond in een debat dat tot na 3 uur duurde. Vooraf was er wat reden tot optimisme, want de leden van D66 en PvdA verklaarden zich tegen een verbod en vroegen hun fracties dringend om tegen te stemmen. Hun fracties negeerden dit echter en kwamen met een amendement dat betrokken organisaties 'onwerkbaar' en 'symboolwetgeving' noemen. Zij moeten wetenschappelijk aantonen dat hun wijze van slachten geen extra dierenleed veroorzaakt om ontheffing te krijgen. Dit draait de bewijslast om en is praktisch onmogelijk, zeggen betrokkenen. Dinsdag stemt de Kamer erover.

Bij het Kamerdebat over een verbod op onverdoofd slachten - wat volgens joden en moslims slachten volgens hun rite onmoglijk maakt - leek geen enkel Kamerlid zijn mening te wijzigen. Wel werden de plannen van verschillende fracties duidelijker door een amendement van PvdA, GroenLinks, D66 en de VVD. Die fracties moesten rekening houden met leden die tegen een verbod zijn, maar of dit amendement hen tevreden zal stellen valt te betwijfelen.

Ook met dit amendement verbiedt de wet onverdoofd slachten. Alleen een aanvrager die wetenschappelijk kan bewijzen dat dieren met hun methode niet meer lijdt dan bij reguliere slacht, kan ontheffing krijgen. Wetenschappers zijn het hierover echter oneens. De indiener van de wetswijziging, fractievoorzitter Thieme van de PvdD, is duidelijk over die mogelijkheid: "Het is puur hypothetisch", aldus Thieme.

"Dit amendement is vrijwel onuitvoerbaar en het beeindigt de discussie niet", zegt CIDI-directeur Ronny Naftaniel. "Het is onduidelijk hoe dierenleed gemeten wordt. Daar zijn rapporten over volgeschreven en TNO bijvoorbeeld viel het rapport van Wageningen aan als onwetenschappelijk. Daaruit blijkt dat ieder een eigen definitie heeft."

Het Contactorgaan Moslims en Overheid spreekt over een "suggestief en vooringenomen voorstel". "We worden in de beklaagdenbank gezet en moeten bewijzen dat we onschuldig zijn", zegt woordvoerder Yusuf Altuntas. Ook hij voorziet dat de discussie doorgaat. Hij wijst erop dat het wetenschappelijk niet is aangetoond dat onverdoofd slachten minder diervriendelijk is dan de reguliere slacht, maar om ontheffing te krijgen moet het tegendeel worden aangetoond.

De Joodse Gemeente Amsterdam (NIHS) is zeer teleurgesteld. "Dit is een zware slag voor de Joodse gemeenschap en historisch gezien een ernstige breuk met de geschiedenis die we in het land hebben", zegt woordvoerder Ronny Eisenmann. "De bewijslast komt nu bij ons te liggen. Het is een krakkemikkige manier en de deur wordt opengezet tot alleen maar discussie."

Het actiecomité Halal spreekt van "symboolpolitiek". "Hoe moet je bewijzen dat een dier niet lijdt. Je kunt het een dier niet zelf vragen", zegt woordvoerder Küncük.
Dit concludeerde ook CIDI-directeur Naftaniel na het debat: "Dit riekt nog steeds naar symboolwetgeving. Het draait onterecht de bewijslast om en 99,6% van alle slachtingen in Nederland blijft buiten schot." Dinsdag stemt de Kamer over de wetswijziging en het amendement. CDA, ChristenUnie en SGP, laten de vrijheid van godsdienst prevaleren en zullen tegen stemmen - zij kwamen met een eigen amendement - maar een meerderheid van VVD, PvdA, D66, SP en PVV is voor.

Als de wet wordt aangenomen, moet de Eerste Kamer zich erover uitspreken. Die gang wordt misschien nog vergemakkelijkt door het 'Paarse' amendement: het oorspronkelijke voorstel verbiedt onverdoofde slacht zonder meer en tast daarmee openlijker de vrijheid van godsdienst aan. Het amendement lijkt die aantasting van een grondrecht iets te verzachten, zij het alleen in theorie.