Rijksuniversiteit Groningen

The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care

Datum: 23 juni 2011

Promotie: mw. A.T. Harder, 16.15 uur, Doopsgezinde Kerk, Oude Boteringestraat 33, Groningen

Proefschrift: The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care

Promotor(s): prof.dr. E.J. Knorth

Faculteit: Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Positieve behandelrelatie tussen jongere en professional verbetert de zorg

Belangrijke succesfactoren voor gesloten residentiële jeugdzorg zijn het motiveren van jongeren voor behandeling en het ontwikkelen van positieve behandelrelaties tussen jongeren en professionals. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van orthopedagoge Annemiek Harder. Zij concludeert dat goede bejegening van groepsleiders en docenten bijdragen aan een positieve behandelrelatie. Interventies in de (gesloten) residentiële jeugdzorg die gericht zijn op behandeling, zoals vaardigheidstraining, hangen samenhangen met betere uitkomsten dan interventies die vooral gericht zijn op beheersing en dwang, zoals straffen. Meer adequate behandeling kan volgens Harder worden gerealiseerd door tijdens de hulpverlening enerzijds meer expliciet aandacht te hebben voor de individuele kenmerken en de perspectieven van jongeren en hun ouders, en anderzijds door het ondersteunen en bevorderen van vaardigheden bij professionals in de gesloten residentiële jeugdzorg.

Gesloten residentiële jeugdzorg is een vorm van hulpverlening waarin jongeren van 12 tot 24 jaar 24 uur per dag in een beveiligde omgeving begeleid en behandeld worden. Deze hulpverlening blijkt een soort `laatste redmiddel' te zijn geworden voor adolescenten met vaak antisociale en oppositionele gedragsproblemen bij wie de problemen niet verminderd konden worden door andere hulpverleningsvormen. Gezien de ernst van de problemen bij deze jongeren is het niet verwonderlijk dat dit type zorg vaak beperkte resultaten laat zien. Zo laat 30 tot 64% van de jongeren binnen een jaar na vertrek uit een justitiële jeugdinrichting opnieuw delinquent gedrag zien. Ondanks deze kennis over uitkomsten kan gesloten residentiële zorg gezien worden als een `zwarte doos', omdat informatie over de inhoud en kwaliteit van de geboden zorg schaars is.

Doel van het proefschrift is om de onderliggende factoren te onderzoeken die samenhangen met een succesvol behandelverloop bij adolescenten in de gesloten residentiële zorg. Beter inzicht in succesfactoren is essentieel voor het bewerkstelligen van adequate behandeling. Harder onderzocht zowel risicofactoren bij deze adolescenten; dat zijn gebeurtenissen of omstandigheden die samenhangen met een grotere kans op (ernstig) delinquent gedrag, als behandelingrediënten die als belangrijk worden beschouwd voor het behalen van positieve uitkomsten. Uit de resultaten komt naar voren dat het motiveren van adolescenten voor behandeling en het ontwikkelen van positieve relaties tussen adolescenten en medewerkers belangrijke succesfactoren zijn. Het proefschrift laat zien dat zowel kenmerken van jongeren als van het zorgproces essentiële startpunten zijn voor het verbeteren van uitkomsten van gesloten residentiële jeugdzorg.

Annemiek Harder (Hengelo, 1982) studeerde psychologie in Groningen en deed haar promotieonderzoek bij de afdeling Orthopedagogiek van de RUG, waar ze als universitair docent werkzaam is. Het onderzoek werd medegefinancierd door jeugdinrichting Het Poortje.

Secure residential youth care is a type of care in which young people aged 12 to 24 years receive care and treatment in a secured environment for 24 hours a day. This type of care seems to have become a kind of "last resort" for adolescents with often antisocial and oppositional behavior problems, whose problems could not be diminished by other types of care. Considering the seriousness of the adolescents' problems, it is not surprising that secure residential care often has limited results. For example, within one year after departure from a judicial youth institution, 30 to 64% of the adolescents show delinquent behavior once again. Despite this knowledge concerning outcomes, secure residential care can be perceived as a "black box" since information about its content and quality is scarce.

The aim of this thesis is to examine the underlying factors that are associated with a successful course of treatment for adolescents who are placed in secure residential care. Better insight in success factors is essential for attaining adequate treatment. This thesis assesses both risk factors for these adolescents, which are events or conditions that are associated with an increased probability of (serious) delinquent behavior, and treatment ingredients that are considered important for achieving positive outcomes. The results show that motivating adolescents for treatment and developing positive adolescent-staff relationships are important for success. The thesis indicates that both characteristics of the adolescents and the care process are essential starting points for improving the outcomes of secure residential youth care.

Laatst gewijzigd: 14 juni 2011 11:00