Pubers die gepest worden waren als kleuter vaker agressief en met minder
sterke motoriek
Datum: 21 juni 2011
Pesten op school is een groot, wereldwijd probleem. Naar schatting is
15 tot 25% van alle leerlingen betrokken bij pesten; dit kan zijn als
dader, als slachtoffer of beide. Er is inmiddels al veel bekend over de
gevolgen van pesten. Over risicofactoren die leiden tot pesten echter
nog niet. Danielle Jansen van de afdeling Sociale Geneeskunde van het
Universitair Medisch Centrum Groningen ontdekte dat agressief
kleutergedrag een voorspeller is voor latere betrokkenheid bij pesten.
Ook kinderen uit een lagere sociaaleconomische klasse blijken meer
risico te lopen op pesten en pestgedrag. Haar artikel verschijnt nog
deze maand in het tijdschrift BMC Public Health.
Voor het onderzoek van Jansen is gebruik gemaakt van gegevens van de
langlopende cohortstudie TRAILS (Tracking Adolescents' Individuals
Lives Study); TRAILS onderzoekt de ontwikkeling van de lichamelijke en
geestelijke gezondheid van kinderen vanaf de leeftijd van 10 jaar. De
kinderen zijn woonachtig in het noorden van Nederland, in zowel
stedelijke als landelijke gebieden. Ruim 1000 kinderen werden op 11
jarige leeftijd ondervraagd, evenals hun ouders en klasgenootjes. De
vragen betroffen de gezinssituatie, mentale gesteldheid van de ouders,
het gedrag van het kind op 4-5 jarige leeftijd en de betrokkenheid bij
pesten. Op 13,5 jarige leeftijd is bij de kinderen nogmaals gekeken
naar pestgedrag en gepest worden.
Meerdere factoren spelen een rol
Het doel van het onderzoek van Jansen was na te gaan of emotionele- en
gedragsproblemen op jonge leeftijd (4/5 jaar) en gezinskenmerken
invloed hebben op betrokkenheid bij pesten op latere leeftijd (11-14
jaar). Uit het onderzoek blijkt dat kinderen die al op jonge leeftijd
agressief zijn op latere leeftijd (11-14 jaar) vaker betrokken zijn bij
pesten: eerst als slachtoffer en later ook als pestkop. Ook kinderen
met een lagere sociaal economische status lopen meer risico om
betrokken te zijn bij pesten.
Een andere, opvallende uitkomst is dat kinderen die al op jonge
leeftijd (4-5 jaar) een goede motoriek hebben op latere leeftijd (11-14
jaar) vaker een pestkop zijn en minder risico lopen om het slachtoffer
van pesten te worden.
Preventie en interventie
Dit onderzoek toont aan dat bepaald kleutergedrag zoals agressief
gedrag en motorische ontwikkeling, samenhangen met betrokkenheid bij
pesten. Het vroegtijdig opsporen van risicogroepen maakt het mogelijk
om tijdig een passende interventie in te zetten waarmee problemen op
latere leeftijd kunnen worden voorkomen.
Rijksuniversiteit Groningen