UMC Utrecht
Weinig zieken door gekkekoeienziekte
Tussen 1997 en 2007 zijn in Nederland slechts drie mensen overleden aan
de variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob die ontstaat door het
eten van BSE-besmet rundvlees. Dat zeggen pathologen van het UMC
Utrecht.
In het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten in het UMC
Utrecht voerden pathologen tussen 1997-2007 280 obducties bij patiënten
met waarschijnlijke of mogelijke Creutzfeldt-Jakob (CJD) uit. Bij 146
patiënten stelden ze deze prionziekte vast. Het betekent dat in
Nederland elk jaar tenminste 15 mensen overlijden aan prionziekte CJD.
Het werkelijke aantal zal hoger liggen omdat niet alle overledenen
onderzocht worden op prionziekten.
Slechts in drie gevallen ging het om `nieuwe variant-CJD' die
overgedragen kan worden via BSE-besmet rundvlees. Verder bleken 134
patiënten niet overleden te zijn aan een prionziekte, maar bijvoorbeeld
aan de ziekte van Alzheimer of aan een andere vorm van dementie.
Sommige vormen daarvan zijn behandelbaar. Casper Jansen van het UMC
Utrecht presenteert deze getallen in zijn proefschrift dat hij 21 juni
verdedigt.
"In alle drie nieuwe variant CJD-gevallen gaat het om mensen die in
Nederland besmet rundvlees hebben gegeten", benadrukt neuropatholoog
prof.dr. Annemieke Rozemuller-Kwakkel. Zij is als hoogleraar verbonden
aan het VUmc en leidt het onderzoek in het Nederlandse Surveillance
Centrum voor Prionziekten in Utrecht. "Omdat het heel lang duurt voor
CJD zich na de besmetting openbaart, betekent het dat we in Nederland
ongetwijfeld nog meer gevallen van deze ziekte zullen krijgen. Maar dat
zullen er niet veel zijn, misschien vijf." Begin jaren negentig is met
BSE-besmet rundvlees in de Nederlandse voedselketen terecht gekomen.
Het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten onderzoekt
zoveel mogelijk Nederlandse patiënten die misschien aan een prionziekte
overleden zijn. Het zijn besmettelijke hersenziekten waarbij
prioneiwitten een ziekmakende vorm aannemen en zich ophopen. Dat leidt
uiteindelijk tot het afsterven van hersencellen en dementie. De ziekte
van Creutzfeldt-Jakob is het bekendste voorbeeld van prionziekten.
Mensen kunnen deze ziekte spontaan krijgen, maar kunnen ook besmet
raken door het eten van vlees van BSE koeien waar een bijzondere en
zeer besmettelijke vorm van ziekmakende prionen in zit. Een definitieve
diagnose kan alleen worden gesteld door onderzoek van de hersenen na
overlijden.
Het is belangrijk deze patiënten na hun overlijden te onderzoeken,
vindt Rozemuller-Kwakkel. "Als we willen weten hoeveel mensen
overlijden door het eten van BSE-besmet rundvlees, dan zullen we
obducties moeten uitvoeren. Het stellen van de diagnose, ook al is dat
na overlijden, is belangrijk om de effectiviteit van
preventie¬programma's te meten. Dat geldt niet alleen voor CJD, maar
ook voor andere vormen van dementie."
Casper Jansen promoveert op dinsdag 21 juni aan het UMC Utrecht. Naar
aanleiding daarvan wordt dezelfde dag een minisymposium georganiseerd
met internationale sprekers over prionziekten. Het symposium vindt
plaats in het UMC Utrecht en is vrij toegankelijk. Meer informatie:
http://www.umcutrecht.nl/subsite/pathology/
vrijdag 17 juni 2011