Commissariaat voor de Media

17 juni 2011

Rapport over waarde programmagegevens verschenen

In Nederland worden alle rtv-gidsen uitgegeven door omroepen. Zonder toestemming tot publicatie en verstrekking van de programmagegevens door de omroepen kunnen nieuwe aanbieders deze markt niet betreden. Met name de NPO beschermt haar positie op de gidsenmarkt door het niet verstekken van haar wekelijkse programmagegevens aan nieuwe toetreders. Al lang wordt geprobeerd de markt ook voor andere partijen te openen, maar ondanks jarenlange juridische procedures zijn pogingen daartoe tot op heden gestrand.

De minister van OCW gaf het Commissariaat voor de Media op 27 januari van dit jaar de opdracht een onderzoek uit te voeren naar de mogelijkheden van een zorgvuldige en evenwichtige beschikbaarstelling van de programmagegevens van de publieke omroep. Met het rapport 'Is er nog iets op tv?' heeft het Commissariaat aan deze onderzoeksopdracht voldaan.

Op basis van de huidige situatie heeft het Commissariaat verschillende scenario's opgesteld, die laten zien wat er gebeurt als de programmagegevens van de publieke omroep om niet of tegen een vergoeding worden vrijgegeven. Als per direct de gegevens gratis ter beschikking komen, dan zou een enorme concurrentie kunnen losbarsten, waardoor kwaliteit en betrouwbaarheid van de programmagegevens in het gedrang kunnen komen. Bij een hoge prijs voor de programmagegevens bestaat de kans dat eerst hoogwaardige producten met een verhoudingsgewijs kleine oplage worden uitgegeven. De scenario's laten ook zien dat zonder meebewegen van SBS en RTL de huidige situatie nauwelijks zal veranderen. Een papieren gids is immers voor de consument pas interessant als hij een zo volledig mogelijk overzicht krijgt van zijn TV week.

Het Commissariaat concludeert op basis van de ontwikkelde scenario's en gesprekken met directbetrokkenen dat zorgvuldigheid wordt beïnvloed door de garantie op accuratesse van de basisgegevens - datum, zender, omroep, tijdstip, titel, korte omschrijving en de NICAM-indicatie - per programma. Dit wordt gewaarborgd door het niet mogen veranderen van deze gegevens door de afnemer. Daarnaast concludeert het Commissariaat dat teneinde bestaande en nieuwe marktpartijen de kans te geven een gezond businessmodel te behouden c.q. op te bouwen, de markt is gebaat bij een getrapte opening van vrijgave van programmagegevens, leidend tot een evenwichtige manier van ter beschikking stellen van de publieke programmagegevens. Hiertoe stelt het rapport twee modellen voor.

Als eerste beschrijft het rapport een model waarin de programmagegevens van de publieke omroep vanaf 2012 tegen een dusdanig hoge vergoeding ter beschikking worden gesteld, dat kwaliteitsproducten met winst te introduceren zijn en concurrentie in de vorm van premium papieren producten ontstaat. De hoge vergoeding biedt marktpartijen niet voldoende ruimte voor andere producten, zoals gratis papieren bijlagen met programmagegevens. De mogelijkheden om die rendabel uit te kunnen brengen, worden in dit eerste model door een stapsgewijze daling bereikt. Binnen vijf jaar daalt de hoge prijs ieder jaar met 20 procentpunten naar 0 of kostprijs.

In het tweede model wordt de gemiddelde prijs gehanteerd die is afgeleid van de berekende waarde voor Nederlandse programmagegevens. Het model voorziet in een herberekening om de twee jaar, zodat ook hier sprake is van getrapte introductie van vrijgave van programmagegevens. Ten tijde van de herberekening kan bezien worden in hoeverre marktverruiming heeft plaatsgevonden en welke opstelling RTL en SBS hebben gekozen. Hun gedrag is immers, net als in het eerste model, in sterke mate bepalend voor de ontwikkelingen op de papieren gidsen markt.

Om een realistische prijs te kunnen bepalen is een waarderingsonderzoek door een onafhankelijk financieel adviesbureau uitgevoerd. Afhankelijk van de methodische insteek en gebaseerd op de markt van rtv-gidsen is het een realistische veronderstelling dat 3,4 eurocent per exemplaar de hoogst mogelijke prijs is voor de programmagegevens. Daarmee kan een gids nog net, met minimale winst, in de markt worden gezet.

De waardebepaling en de voorgestelde modellen hebben overigens alleen betrekking op papieren rtv-gidsen. Voor elektronische producten als EPG's en online gidsen zijn andere condities gedefinieerd voor het ter beschikking stellen van programmagegevens.

Download hier het rapport 'Is er nog iets op tv?'

Zie het origineel