Wageningen Universiteit en Researchcentrum
17 jun 2011
Nummer: R
In 1983 ontwikkelde pater Henri de Laulanié in de hooglanden van
Madagaskar een nieuw teeltsysteem voor rijst onder de naam system of
rice intensification (SRI).
Het belooft zonder bestrijdingsmiddelen en met minder zaaizaad een
verdubbeling van de oogst ten opzichte van gangbare natte rijstbouw. De
zaailingen worden jonger uitgeplant, staan verder uit elkaar en worden
niet permanent onder water gezet. Daardoor kunnen de wortels van de
plant zich beter ontwikkelen, is de gedachte, wat leidt tot meer en
betere aren per plant en daarmee tot een spectaculair grotere oogst.
Die hogere opbrengst kan niet waar zijn, oordelen internationale
rijstwetenschappers van onder andere het IRRI die de grondleggers zijn
van de Groene Revolutie. Zij stellen dat de claim van een hogere oogst
â als die al op waarheid berust â te verklaren is door het telen op
vruchtbaarder grond of de grotere hoeveelheid arbeid in het wieden van
de akker. Ook vermoeden de critici dat er fouten worden gemaakt bij het
meten van de opbrengst.
Zaaizaad efficiënter gebruikt
Sociologen en economen van Wageningen UR (University & Research centre)
deden in opdracht van de Bill and Melinda Gates Foundation een studie
naar de SRI-controverse. Ze verklaren de opkomst van SRI, en de kritiek
erop vanuit de rijstwetenschap, vanuit een sociale context. De
conclusie maakten ze bekend op een symposium: SRI geeft inderdaad vaak
hogere opbrengsten. Maar het blijft vaak onduidelijk of dat toe te
schrijven is aan het teeltsysteem of aan een grotere inzet van arbeid,
al gaat het systeem zeker efficiënter om met zaaizaad. Om echt te
weten hoe het systeem werkt, is meer onderzoek nodig.
De Wageningers maken tevens een einde aan de mythe dat SRI een
ontdekking is van een enkele pater. Dominic Glover van de
leerstoelgroep Technologie en Agrarische Ontwikkeling vertelt dat de
nieuwe teelmethode voortkwam uit verschillende bronnen in het
geïsoleerde Madagaskar. De presentatie van SRI als de uitvinding van
een pater in het achterland van Madagaskar, maakt de vijandige reactie
van gevestigde wetenschappers wel begrijpelijk, stelt Glover. | Joris
Tielens
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl
Dit project was een samenwerking van Dominic Glover en Ezra Berkhout
van deÂ
leerstoelgroep Ontwikkelingseconomie.