Franchise als samenwerkingsvorm blijft groeien
Franchise als samenwerkingsvorm is zeer vast verankerd in onze Nederlandse economie. In de food detailhandel speelt franchise, al jarenlang, een beeldbepalende rol. Bijna alle toonaangevende supermarktformules drijven voor een belangrijk deel op de inzet en het succes van franchiseondernemers. In de non-food detailhandel heeft franchise ook vaste voet aan de grond gekregen, een ontwikkeling die blijvend is. Bovendien zat het aantal franchiseformules in 2010 in de lift, vooral in dienstverlening en horeca. Dit blijkt uit de jaarlijkse Franchise Monitor uitgevoerd door het onderzoeksbureau EIM, in opdracht van de Nederlandse Franchise Vereniging (NFV) en Rabobank.
Wanneer we kijken naar het aantal medewerkers in franchise en de door franchise, in de verschillende branches, gerealiseerde omzetten, zien we dat franchise een zeer belangrijke factor vormt in onze economie. Het aantal medewerkers in de franchisesector is de afgelopen jaren weliswaar licht gedaald, maar bedraagt nog steeds meer dan een kwart miljoen. In vergelijking met 2009 is de door franchise gerealiseerde omzet in 2010 met bijna 2 procent gestegen, door de psychologische grens van 30 miljard euro, tot bijna 30,2 miljard euro. Een zeer substantieel bedrag. Met name de detailhandel food en detailhandel non-food realiseren forse franchiseomzetten. Bijgaande tabel geeft een overzicht van de ontwikkeling van het aantal franchisegevers, aantal franchisevestigingen, aantal medewerkers in de franchisesector en de door franchisevestigingen gerealiseerde omzet.
Franchise versus MKB algemeen
Dieper inzoomend op de verschillende branches, zien we nog duidelijker welk belang franchise heeft. Zo wordt in de MKB-economie van iedere euro omzet in food, ruim 60 cent gerealiseerd door een franchiseondernemer. Daarmee is franchise in food detailhandel veruit de belangrijkste samenwerkingsvorm, al jarenlang. Ook in de non-food sector speelt franchise een niet te onderschatten rol. Van iedere euro non-food omzet, komt zo'n 30 cent in de kassa van een franchiseondernemer terecht. Kijkend naar de detailhandel in zijn geheel, komt 41% van de omzet op het conto van franchise, zie bijgaande grafieken. De percentages in horeca (circa 10 procent) en dienstverlening (circa 2 procent) liggen lager, maar dankzij de groei van franchise in juist die branches neemt ook daar het belang van franchise in de totale omzet toe.
Franchise online
Een belangrijke ontwikkeling die ook zeer actueel en relevant is voor de franchisesector, en waarvan de impact niet kan worden onderschat, is het toenemende belang van online verkoop. De consument koopt steeds vaker online, drempels voor online kopen lijken lager te worden. De impact voor franchise lijkt nu nog mee te vallen (relatief laag percentage van de omzet online gerealiseerd), maar zal de komende jaren in belang alleen maar toenemen. Franchisegevers en franchisenemers zullen op deze ontwikkeling scherp moeten inspelen. De combinatie van centrale efficiency en expertise en lokale aanwezigheid bieden daartoe de juiste ingrediënten.
Rabobank Cijfers & Trends
Mooie resultaten voor de franchisesector derhalve, zeker wanneer die in het licht worden gezien van de economiebrede ontwikkelingen. Uit Rabobank Cijfers & Trends blijkt bijvoorbeeld dat de totale detailhandel food (dus inclusief grootwinkelbedrijf en ongebonden zelfstandigen) in 2010 een omzetgroei heeft geboekt van 'maar' 1,1 procent; duidelijk minder dan franchiseondernemers in detailhandel food. In de fooddetailhandel zoekt de consument nog steeds naar goedkopere producten en aanbieders, met, naar verwachting van Rabobank, in 2011 een lichte groei van het volume. Ondanks hogere grondstofprijzen zal de omzetgroei nog bescheiden zijn, doordat supermarkten prijsverhogingen uit concurrentieoverwegingen slechts beperkt aan de consument zullen doorberekenen. Rabobank verwacht in 2011 een groei van 1,2 procent van de totale detailhandel food.
De geringe stijging van de consumptie zal in de non-fooddetailhandel niet leiden tot hoge omzetgroei. Na sterke omzetdalingen in de afgelopen jaren verwacht Rabobank dat de omzet in 2011 zal groeien met circa 1 procent. In de horeca en recreatie zal de omzet in 2011 naar verwachting met circa 2 procent groeien, voornamelijk dankzij prijsverhogingen en minder dankzij een stijging van het aantal aankopen.