Rijksoverheid

Toezicht op fusies in de zorg aangescherpt

Nieuwsbericht | 14-06-2011

Het toezicht op fusies tussen zorginstellingen wordt aangescherpt. Met dit voorstel van minister Schippers en staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten is het Kabinet akkoord gegaan.

Afgelopen jaren zijn veel zorginstellingen gefuseerd. Als patiënten en cliënten daar beter van worden, is er natuurlijk geen probleem. Helaas zijn er ook voorbeelden van fusies waarbij de cliëntgerichtheid en kwaliteit van zorg onder druk kwam te staan.

De bewindspersonen willen dat er voorafgaand aan een fusie de verplichting komt om een fusie-effectrapportage op te stellen. Daarbij gaat het om fusies tussen tenminste twee instellingen waar minimaal 50 personen werken. Uit deze rapportage moeten de meerwaarde en de risico's van de fusie blijken voor de betrokken instellingen en voor de cliënten en patiënten. Het doel is dat van te voren goed is doordacht waarom een fusie wordt aangegaan, wat de gevolgen zijn voor de kwaliteit en bereikbaarheid van zorg en hoe mogelijke risico's worden ondervangen. Bij het opstellen van de rapportage moeten de cliëntenraden en ondernemingsraden betrokken worden.

In het verlengde hiervan scherpt de overheid het toezicht op fusies aan door de introductie van een zorgspecifieke fusietoets. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zal - zo nodig in overleg met de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) - deze toets uitvoeren. De toets is gericht op behoud van kwaliteit en bereikbaarheid van de zorg. De NZa toetst de voorgenomen fusie op drie aspecten: of er een fusie-effectrapportage is opgesteld, of belanghebbenden inbreng hebben kunnen leveren op de fusieplannen en of na de fusie nog steeds wordt voldaan aan de bereikbaarheidscriteria.

De bereikbaarheidscriteria bestaan op dit moment uit de aanrijtijd van ambulances binnen 15 minuten, bereikbaarheid spoedeisende hulp binnen 45 minuten, tenminste één aanbieder van crisisopvang GGZ in de regio en bereikbaarheid acute verloskundige zorg binnen 45 minuten.

Keurt de NZa de fusie af, dan gaat de fusie niet door. Keurt de NZa de fusie goed, dan kunnen de zorginstellingen de voorgenomen fusie zo nodig melden bij de NMa die zich richt op het voorkomen van verstoring van mededinging. Als de NMa ook geen bezwaren ziet, kan de fusie doorgaan. Daarnaast zal de IGZ bij elke fusie de betrokken instellingen intensiever volgen.

Zoals ook al in het regeerakkoord is aangekondigd, is het kabinet bezig om wetgeving voor te bereiden om fusies tussen zorgverzekeraars en zorginstellingen te verbieden. Deze fusies zijn risicovol voor de werking van het zorgstelsel en voor de keuzevrijheid van de burgers, omdat ze het risico met zich meebrengen dat zorgverzekeraars de belangen van patiënten dan niet objectief behartigen. Het kabinet kijkt hoe de wetswijziging het best past binnen de Europese regelgeving.

Het is de bedoeling om de wetsvoorstellen eind 2011 naar de Tweede Kamer te sturen.