Rijksoverheid
Datum 10 juni 2011
voortgangsrapportage programma Veilige Publieke Taak
Kenmerk 2011-2000218571
In 2007 is door de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties het programma Veilige Publieke Taak geïnitieerd om agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak zoals ambulancemedewerkers, brandweermensen, onderwijzer en conducteurs - landelijk aan te pakken. Doel van het programma is om het percentage van werknemers met een publieke taak dat geconfronteerd wordt met agressie en geweld te verminderen van 66% naar 51% in de periode tot eind 20111. Bijgevoegd treft u de zevende voortgangsrapportage dit programma aan. De rapportage betreft de inspanningen en activiteiten die in de periode juni 2010 tot heden zijn verricht. Met deze brief en voortgangsrapportage kom ik tegemoet aan de wens van uw Kamer om regelmatig over de voortgang van het programma te worden geïnformeerd2. Het is helaas niet mogelijk gebleken om u eerder zoals toegezegd in het Algemeen Overleg van 8 maart 20113 - te informeren, waarvoor excuses. Het programma Veilige Publieke Taak heeft een stevig fundament gelegd door het op gang brengen van bewustwording en het stimuleren van een voornamelijk dadergerichte aanpak door (vertegenwoordigers van) werknemers, werkgevers, politie en Openbaar Ministerie. In de vorige voortgangsrapportage is vastgesteld dat de maatschappelijke en bestuurlijke steun voor de aanpak groter is geworden4. Daarnaast is flink geïnvesteerd in de vormgeving en daadwerkelijke uitvoering van de aanpak van daders. Ruggengraat van deze aanpak zijn de acht maatregelen voor werkgevers voor een effectief veiligheidsbeleid met in het verlengde hiervan de Eenduidige Landelijke Afspraken voor opsporing en vervolging. De acht maatregelen voor werkgevers voor een effectief veiligheidsbeleid tegen agressie en geweld in een organisatie zijn: 1. Draag uw organisatienorm van acceptabel gedrag uit; 2. Bevorder dat uw werknemers elk voorval van agressie en geweld melden; 3. Registreer alle incidenten van agressie en geweld tegen uw werknemers;
1 2 3 4
Bijlagen 1
Tweede Tweede Tweede Tweede
Kamer, Kamer, Kamer, Kamer,
vergaderjaar vergaderjaar vergaderjaar vergaderjaar
2006-2007, 2008-2009, 2010-2011, 2010-2011,
28684, 28684, 28684, 28684,
nr. nr. nr. nr.
100 183 309 295 Pagina 1 van 3
4. Train uw werknemers in het voorkomen van en omgaan met agressie en geweld; 5. Reageer binnen 48 uur richting de dader indien deze agressie en geweld gebruikt tegen uw werknemers; 6. Bevorder dat uw werknemers aangifte doen en/of geef strafbare feiten (zoals fysiek geweld en bedreiging) zelf aan bij de politie; 7. Verhaal de schade op de dader; 8. Verleen nazorg aan werknemers die slachtoffer zijn van agressie en geweld. Met de Eenduidige Landelijke Afspraken (ELA) wordt sinds 1 april 2010 door politie en Openbaar Ministerie in heel Nederland dezelfde aanpak van agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak gehanteerd5. Het doel van de landelijke afspraken is het eenvoudig, effectief en snel strafrechtelijk afhandelen van deze vorm van agressie en geweld. U bent onlangs over de voortgang van de uitvoering van deze landelijke afspreken bij de politie geïnformeerd naar aanleiding van een onderzoek van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid. Verder is geïnvesteerd in het versterken van de samenwerking op lokaal niveau tussen werkgevers met een publieke taak, politie en Openbaar Ministerie door het organiseren van elf regiobijeenkomsten in het land. De afgelopen periode is het volgende gebleken: · De gecombineerde en integrale aanpak van werkgeversmaatregelen, ELA en ketensamenwerking heeft zich in de praktijk meerdere malen bewezen, getuige onder andere de uitkomsten van de Jaarwisseling 20106 en de goede resultaten in een aantal sectoren en individuele organisaties7. Het blijkt veelal wel - zoals de aanpak van het Gemeentelijk Vervoer Bedrijf in Amsterdam - een kwestie van lange adem te zijn om (de gevolgen van) dit taaie maatschappelijke probleem te verminderen. · Deze positieve ontwikkeling is echter nog onvoldoende en doet zich bovendien niet in alle sectoren en organisaties voor. De verschillen tussen en binnen sectoren vinden voornamelijk hun verklaring in de verschillen in het gevoel van urgentie en inspanningen tussen werkgevers. · Dit is ook zichtbaar op het niveau van de werknemers. Uit metingen in de overheidssectoren en bij politieke ambtsdragers8 blijkt dat met relatief lichte vormen van agressie en geweld (zoals beledigingen en intimidaties) lichtvaardig wordt omgegaan. Dezelfde metingen laten zien dat werknemers die een norm hanteren, van daaruit grenzen stellen aan het gedrag van derden en deze strikt handhaven, minder agressie en geweld ondervinden. De aanwezigheid en het handhaven van een duidelijke norm blijken daarmee een belangrijke sleutel in de aanpak. · Uit signalen van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid en de Arbeidsinspectie blijkt dat ook de politie er nog slechts ten dele in slaagt om de ELAafspraken adequaat te implementeren en te borgen9. In het Algemeen Overleg van 8 maart 201110 is toegezegd dat deze Kabinetsperiode de ingezette lijn vanuit het programma Veilige Publieke Taak zal
Datum 10 juni 2011 Kenmerk 2011-2000218571
5
Tweede Kamer, vergaderjaar 2009-2010, 28684, nr. 267
Oud en Nieuw 2010-2011, Landelijk beeld van de incidenten die tijdens de jaarwisseling 2010 - 2011 in Nederland hebben plaatsgevonden, 6 januari 2011 7 Tweede Kamer, vergaderjaar 2010-2011, 28684, nr. 295 8 Tweede Kamer, vergaderjaar 2010-2011, 28684, nr. 295 9 Tweede Kamer, vergaderjaar 2010-2011, 28684, nr. 318 10 Tweede Kamer, vergaderjaar 2010-2011, 28684, nr. 309 Pagina 2 van 3
6
worden voortgezet. Bovengenoemde aspecten zullen worden meegenomen bij het opstellen van het vervolgprogramma Veilige Publieke Taak. Dit zal u naar verwachting voor komende zomer worden toegezonden.
Datum 10 juni 2011 Kenmerk 2011-2000218571
De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
J.P.H. Donner
Pagina 3 van 3
---- --