Openbaar Ministerie

Burgerforum buigt zich over strafeisen

7 juni 2011 - Arrondissementsparket Leeuwarden

In zittingszaal A van het Gerechtsgebouw in Leeuwarden namen maandagavond 30 mei 28 burgers deel aan het burgerforum van het Openbaar Ministerie. De deelnemers - uit diverse leeftijdsgroepen en met diverse achtergronden - kregen een casus voorgehouden en mochten zelf een straf eisen.

Nadat de hoofdoffiicer iedereen hartelijk welkom heette, gaf zij de aanwezigen een korte introductie over het werk van het Openbaar Ministerie en de werkwijze van de Landelijke Commissie Strafvorderingsrichtlijnen, die dit burgerforum heeft geïnitieerd.

De eerste casus ging om een klassieke "babbeltruc". De verdachte heeft in alle drie gevallen geld afgetroggeld van onschuldige mensen met als enig doel er zelf beter van te worden. In deze casus was het van belang om uit te vinden of de burgers verschil maken als de factoren `stelselmatig' en `kwetsbaar slachtoffer' aan de orde zijn.

Opvallend was dat acht burgers vonden dat de verdachte die kwetsbare slachtoffers oplicht de gevangenis in mocht draaien. In de andere varianten was dat maar 1 of 2 keer. Geldboete werd in alle gevallen het meest geëist. Als het ging om de hoogte van de geldboete kwam de modus "10 x het bedrag dat verdachte heeft afgetroggeld" vaak naar voren.

Oplichting via Internet was de tweede casus die werd behandeld. De burgers moesten hierbij aangeven of zij de mate van professionaliteit en geraffineerdheid die in deze casus naar voren kwam mee lieten wegen in de strafmaat. Ook hier was de geldboete verweg het meest favoriet. Wel vonden de mensen dat eigen verantwoordelijkheid van de slachtoffers een grote rol speelde. Toch kozen zeven burgers kozen voor een celstraf. Wanneer de dader een bekende van hem oplicht wordt dit minder zwaar aangerekend. Nu oordeelde slechts 2 burgers dat een celstraf op zijn plaats is. Maar in deze variant was de taakstraf weer populair.

Als laatste kwam de oplichting van een verzekeringsmaatschappij aan de orde. Hier waren drie varianten aan de orde:

1. meer claimen dan daadwerkelijk aan schade is geleden
2. verzinnen/verdraaien van de feiten zodat de claim wèl onder de polis valt

3. inbraak in scene zetten en `gestolen' goederen claimen

Variant 1 en 2 levert over het algemeen een geldboete op. Pas wanneer de verdachte een inbraak in scene zet en daarmee politie en justitie onnodig aan het werk zet vinden zes mensen dat de man maar moet gaan zitten. Een groot deel van de burgers vond wel dat verzekeringsmaatschappij nu eenmaal vaak worden opgelicht en dat zij daar zelf ook alert op moeten zijn.

Tot slot werd het publiek gevraagd een mening te geven over dierenmishandeling. Wat voor straf moet iemand krijgen die zijn eigen dieren mishandelt? Vier vonden een geldboete op zijn plaats, 14 zagen meer in een taakstraf, drie gingen voor een celstraf en zes mensen zouden een combinatiestraf eisen.

De notuliste noteerde alle bevindingen van de burgers. De Landelijke Commissie Strafvorderingsrichtlijnen, die eind 2009 is ingesteld om het College te adviseren over het strafvorderingsbeleid, zal deze input meenemen bij het opstellen van de nieuwe strafvorderingsrichtlijn oplichting.

Op 21 november komt dit burgerforum nog eens bij elkaar. Dan zal een zwaarder onderwerp worden behandeld: zeden.