Meer vrijheid voor universiteiten noodzakelijk
De Nederlandse universiteiten en hogescholen in hun onderwijsaanbod met
handen en voeten gebonden aan de overheid, wat hun positie in het
Europese onderwijsveld bemoeilijkt. Ruud Louw bepleit in zijn
proefschrift Het Nederlandse Hoger Onderwijsrecht meer ruimte voor de
instellingen.
Wet voldoet niet
Het Nederlands hoger onderwijsrecht bepaalt de relatie tussen de hoger
onderwijsinstellingen en de overheid. In de Wet op het hoger onderwijs
en wetenschappelijk onderzoek (WHW) zijn de bevoegdheden aan beide
kanten vastgelegd. Mr. Ruud Louw stelt in zijn proefschrift Het
Nederlands Hoger Onderwijsrecht dat de huidige wet niet voldoet. Hij
kent de praktijk van beide kanten. Na een carrière bij het ministerie
van Onderwijs stapte hij over naar de universiteit Leiden. Daar was hij
tot 2009 onder meer algemeen directeur en Secretaris van het College
van Bestuur.
Europese concurrentie
`Ik heb de ontwikkelingen rondom het hoger onderwijsrecht beroepshalve
voortdurend gevolgd en erger me er al lange tijd aan', zegt Louw. `We
hebben nu een Europese ruimte voor onderzoek en onderwijs. Dat betekent
dat de Nederlandse instellingen veel meer op de internationale markt
treden, waar hevige concurrentie heerst om de beste studenten en
onderzoekers,en om subsidiegelden.â Louw stelt dat de Nederlandse
universiteiten een veel grotere vrijheid op onderwijsgebied nodig
hebben om effectief te kunnen concurreren. `Nu zijn ze met handen en
voeten gebonden aan de overheid.â
Bureaucratische procedures
Die afhankelijkheid uit zich bijvoorbeeld in de situatie rondom de
instelling van nieuwe opleidingen, waarvoor de instemming van de
Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) en de minister van
Onderwijs nodig is. Louw: `Aanpassingen in het onderwijsaanbod zijn dus
onderworpen aan allerlei bureaucratische procedures.â Hij memoreert
fijntjes dat de huidige regels niet het schandaal rondom hogeschool
InHolland hebben kunnen voorkomen. Daar bleek een aantal opleidingen,
hoewel geaccrediteerd door de NVAO, niet aan de kwaliteitseisen te
voldoen.
Vrijheid binnen domeinen
Bij zijn afscheid van de Universiteit Leiden ontving Louw de Zilveren
Universiteitspenning uit handen van Collegevoorzitter prof.dr. Paul van
der Heijden, tevens zijn promotor.
Bij zijn afscheid van de Universiteit Leiden ontving Louw de Zilveren
Universiteitspenning uit handen van Collegevoorzitter prof.dr. Paul van
der Heijden, tevens zijn promotor.
Louw stelt twee veranderingen voor. Ten eerste moet de accreditatie
niet meer per opleiding plaatsvinden, maar per instelling. `Hiermee
worden visitatie en accreditatie ontkoppeld. Er komt dan meer ruimte
voor discussie over datgene waarom het echt gaat: kwaliteit en
eventuele verbetering daarvan. De huidige situatie bevordert defensief
gedrag bij docenten en visitatiecommissies. Verlies van accreditatie
leidt immers tot verlies van bekostiging en het recht om graden te
verlenen.â
Daarnaast bepleit Louw om de bemoeienis van de overheid naar het hogere
niveau van de zoegenoemde domeinen te tillen. Een instelling krijgt dan
bij accreditatie verschillende domeinen toegewezen, zoals Westerse
talen en culturen, historische wetenschappen, economie. Binnen die
domeinen heeft de onderwijsinstelling de vrijheid om nieuwe opleidingen
te beginnen, of bestaande opleidingen te veranderen.
Wetenschappelijke bureaus
Louw verwacht niet dat de politiek zijn aanbevelingen zonder meer
overneemt. `Dit is iets voor de lange termijn. Het zou mooi zijn als de
wetenschappelijke bureaus van de partijen hierover gaan nadenken.â
Mr. Ruud Louw hoopt op 9 juni a.s. te promoveren bij prof.mr. Paul der
Heijden, Rector Magnificus en voorzitter van het College van Bestuur
van de universiteit Leiden, tevens hoogleraar Arbeidsrecht.
Mr. R.G.Louw, Het Nederlands Hoger Onderwijsrecht, Leiden University
Press, ISBN 9789087281328
Links
* Artikel over het proefschrift van Louw op de de website van de
Faculteit der Rechtsgeleerdheid, dd. 18 mei 2011
* Zilveren penning voor mr. Ruud Louw, artikel in de Nieuwsbrief dd.
16 juni 2011
* Rechten studeren in Leiden, bachelor en master
Universiteit Leiden