Vilans
Ach, zij hoest al zo lang, dat hoort bij haar...
Ank is 69 jaar en heeft een matige verstandelijke beperking.
Lichamelijk gaat Ank achteruit: ze loopt inmiddels met een rollator. Ze
wordt snel oud, zeggen de begeleiders tegen elkaar. Ze is ook lang niet
meer zo fit als drie jaar geleden. Ank kucht wel eens als ze drinkt.
Dat doet ze al zo lang dat niemand er meer op let. En vlees wil ze niet
meer. Dat mag toch, als je op leeftijd bent? Er zijn alternatieven
genoeg. Ze kan ook zo treuzelen met broodkorsten. Verslikken? Nee, dat
komt in deze woning niet voor. Wel bij de buurgroep, maar ja, daar
zitten ook twee mensen die met alles geholpen moeten worden. Die zijn
spastisch!
Verslikken is menselijk
Iedereen verslikt zich wel eens. Maar mensen met een verstandelijke
beperking doen dat veel vaker. Boven de 50 jaar verslikt zelfs een op
de twee zich. Dat komt door hun beperking en door de lichamelijke
problemen die ze vaak hebben. Verslikken heeft (ongemerkt) grote
gevolgen voor de gezondheid en het welbevinden van de cliënt. Soms
zelfs met de dood tot gevolg. Toch is het verslikken vaak te
verminderen met eenvoudige aanpassingen. Het probleem begint meestal
bij het signaleren. Begeleiders denken vaak te snel: ach, zij hoest al
zo lang, dat hoort bij haar...
Een enkel kuchje
Het verslikken van mensen met een verstandelijke beperking uit zich
vaak anders dan bij ons: je hoort een enkel kuchje, of alleen een
`borrelig' stemgeluid. Of je hoort helemaal niets. En de cliënt kan het
niet vertellen. Dat betekent dus dat begeleiders alert moeten zijn. Zij
moeten het probleem signaleren en op tijd aan de bel trekken. De nieuwe
Signaleringslijst Verslikken helpt hierbij. De lijst is sinds dit
voorjaar beschikbaar en bedoeld voor cliënten ouder dan 49 jaar.
Begeleiders kunnen de lijst online invullen: makkelijk, snel en direct
resultaat. En daarna? Raadpleeg een arts en/of logopedist voor adviezen
op maat, als jouw cliënt zich blijkt te verslikken.
Betuttelend?
Hoe het afliep met Ank? Na het invullen van de lijst bleek dat ze zich
wel degelijk verslikte. Na observatie voerden we een paar eenvoudige
aanpassingen in. Daar was nog wel discussie over in het team, ook de
collega's moesten wennen aan het idee. `Het is zo betuttelend om het
eten voor te snijden! En dan dat drinken...' Maar Ank heeft de
aanpassingen makkelijk geaccepteerd. Ze eet zelfs weer vlees, maar dan
fijngemaakt. En ze vraagt erom als wij het vergeten zijn. Ook oogt ze
veel fitter. Dat is mooi meegenomen op haar oude dag!