Ingezonden persbericht
Actuele oorlogen geven herdenken en vieren betekenis
Twee derde Nederlanders heeft oorlogsmuseum bezocht
66 Jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog blijkt het draagvlak voor herdenken en vieren onverminderd groot. Het accent bij herdenken en vieren ligt echter niet meer uitsluitend op de Tweede Wereldoorlog. Actuele oorlogen en conflicten zijn een motivatie om de traditie voort te zetten. Van de Nederlanders is 44% geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog, 65% heeft wel eens een bezoek gebracht aan een museum waarin aandacht is voor de oorlog. Men is echter onbekend met het grote aantal musea dat er rond de Tweede Wereldoorlog in Nederland is. Dat blijkt uit het tiende Nationaal Vrijheidsonderzoek dat gehouden is in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Draagvlak herdenken en vieren
Uit het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2011 blijkt dat het draagvlak voor herdenken en vieren 66 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog onverminderd groot is. Van de Nederlanders vindt 86% het herdenken op 4 mei belangrijk en 78% het vieren van de 5e mei. Van de wereldproblemen waar mensen zich zorgen over maken staat oorlog nog steeds in de top drie. Voor jongeren tussen 13-17 jaar is het zelfs het allerbelangrijkste onderwerp.
Actualiteit
Een toenemend aantal mensen staat op 4 mei stil bij alle oorlogsslachtoffers, wereldwijd van welke oorlog dan ook. Deze groep is gestegen van 42% in 2009 naar 52% in 2011. Slechts 14% van de Nederlanders herdenkt op 4 mei uitsluitend de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Volgens respectievelijk 76% en 69% van de mensen blijven herdenken en vieren actueel zolang oorlog en onderdrukking bestaan.
Belangrijk voor wie?
Zowel herdenken als vieren vindt men vooral belangrijk voor mensen die zelf een oorlog hebben meegemaakt of hun directe dierbaren. Toch vindt 73% herdenken en 69% vieren ook voor zichzelf belangrijk. Op 4 mei staat voor 91% het respect tonen voor de oorlogsslachtoffers voorop alsmede het stilstaan bij de gevolgen van oorlog (88%). 5 mei is vooral een dag om stil te staan dat vrijheid niet vanzelfsprekend is (77%) en om stil te staan bij respect en verdraagzaamheid (71%).
Bronnen Tweede Wereldoorlog
Met ingang van 1 januari 2011 heeft het ministerie van VWS een zestal taken overgedragen aan het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Twee van deze taken hebben betrekking educatie en voorlichting en levend houden van de herinnering. In het Nationaal Vrijheidsonderzoek is daarom in 2011 gevraagd naar de belangstelling voor en de belangrijkste bronnen over de Tweede Wereldoorlog.
Interesse
Van de Nederlanders is 44% (zeer) veel geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog. Slechts 15% van de mensen is weinig tot zeer weinig geïnteresseerd. De groep 65+ is het meest geïnteresseerd, 18-24 jarigen het minste. Men is vooral geïnteresseerd in het verzet, het leven van gewone mensen en de militaire geschiedenis.
School belangrijke bron
Jongeren van 13-17 jaar hebben afgelopen jaar het meeste iets gedaan of gezien in het kader van de Tweede Wereldoorlog. Maar liefst 75% van de jongeren zegt dat het afgelopen jaar iets in schoolverband is gedaan aan WOII.
Films en televisieprogramma's belangrijkste bron
Films, documentaires en televisieprogramma's over WOII vormen de belangrijkste informatiebronnen, ruim een derde zegt deze bronnen te gebruiken. Gevolgd door 15% die kennis neemt van oorlogsmonumenten, romans of historische locaties. Van internet wordt in dit verband relatief weinig gebruik gemaakt.
Een kwart van de mensen laat boeken, films en andere bronnen bewust liggen omdat ze over de oorlog gaan. 14% gaat juist bewust op zoek naar films en boeken over de oorlog gaan. Een grote meerderheid kijkt hier niet bewust naar bij de keuze.
Bezoek aan oorlogs- en verzetsmusea en historische plaatsen
Tweederde van de Nederlanders heeft wel eens een bezoek gebracht aan een museum of een historische locatie in het teken van de Tweede Wereldoorlog. Daarvan heeft 30% zowel een locatie in Nederland als in het buitenland bezocht. Het meest bezocht in Nederland zijn het Anne Frank Huis, de Amerikaanse oorlogsbegraafplaats Margraten, Herinneringscentrum Kamp Westerbork, de Grebbeberg en Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum Overloon/ Liberty Park.
Een aanzienlijk aantal mensen (14%-33% (afhankelijk van de locatie)) zou een dergelijke plek willen bezoeken. Opvallend is dat men denkt dat er minder dan tien musea in Nederlanders zijn die aandacht aan de Tweede Wereldoorlog besteden, in werkelijkheid zijn er circa honderd kleine en grotere musea die daar aandacht aanbesteden.
Bekende films en boeken
Schindler's List, Soldaat van Oranje en Oorlogswinter zijn de best bekeken films. Het Achterhuis, Oorlogswinter en De Aanslag zijn de meest gelezen boeken.
10 jaar Nationaal Vrijheidsonderzoek
Het Nationaal Vrijheidsonderzoek is dit jaar voor de tiende keer uitgevoerd door onderzoeksbureau Veldkamp. Jaarlijks wordt het draagvlak voor herdenken en vieren onderzocht. Daarnaast wordt elk jaar een ander onderwerp onderzocht. Eerder is er onderzoek gedaan naar de kennis over de Tweede Wereldoorlog, activiteiten in gemeenten rond 4 en 5 mei en naar opvattingen en meningen over vrijheid.