Rijksuniversiteit Groningen

Sonttolregisters-online presenteert eerste resultaten

Datum: 21 april 2011

Op 21 april wordt het eerste deel van de database Sonttolregisters-online vrijgegeven voor raadpleging door onderzoekers en andere belangstellenden. Het betreft de gegevens over 125.117 doorvaarten uit de jaren 1787-1799. De gegevens worden gepresenteerd op de website www.soundtoll.nl

De Sonttolregisters vormen de administratie van de tol die de koning van Denemarken van ca. 1400 tot 1857 hief op schepen die door de Sont voeren, de zeestraat tussen de Oostzee en de Noordzee. De registers van deze tolheffing zijn bewaard vanaf 1497. Van elke doorvaart werd de naam van de schipper, zijn woonplaats, de haven van vertrek, de samenstelling van de lading en vanaf de jaren 1660 ook de bestemming van het schip genoteerd.

Belangrijke bron

De helft van schepen die door de Sont voeren kwamen uit Nederland. In de 17 eeuw domineerden Hollandse schepen deze vaart. In de loop van de 18e eeuw namen schepen uit Friesland die rol over. De tolboeken bevatten gegevens over 1,8 miljoen doorvaarten en vormen daarmee een uiterst belangrijke bron voor de economische geschiedenis van Europa.

Digitaal

De Rijksuniversiteit Groningen en Tresoar hebben het initiatief genomen de inhoud van deze tolboeken te digitaliseren. Met financiële steun van NWO en enkele culturele fondsen uit Friesland worden alle gegevens momenteel in een elektronische database ingevoerd door Breed, de sociale werkvoorziening van Nijmegen en omgeving. In de komende maanden zal het aantal jaren dat geraadpleegd kan worden, gestaag toenemen. Het zal tot 2013 duren voor het gehele project is afgerond.

De resultaten worden om te beginnen gebruikt voor een onderzoek naar de geschiedenis van de Friese koopvaardij in de 17e en 18e eeuw. Aan dit onderzoek wordt momenteel gewerkt door twee promovendi en een postdoc aan de Rijksuniversiteit Groningen.