FNV Bondgenoten

Onze spaarpot voor later

Ons pensioen staat ter discussie. Alweer! Want vorig jaar was er ook veel rumoer over de AOW en het aanvullend pensioen.

Na acties en een langdurig moeizaam overleg bereikten vakbonden en werkgevers een akkoord in juni afgelopen jaar. De pensioenleeftijd gaat omhoog, omdat we steeds ouder worden en de rekening dus ook hoger uitvalt. Om die te kunnen betalen moeten we allemaal wat langer doorwerken.

Maar het blijft mogelijk om eerder met pensioen te gaan, ook voor je 65e jaar. En voor de AOW geldt dat die weliswaar stapsgewijs verhoogd wordt naar 66 jaar in 2020 en mogelijk 67 jaar in 2025, maar het blijft nog steeds mogelijk om een goede AOW-uitkering te krijgen als je 65 wordt. Want de AOW wordt hoger.

Geregeld?

Je zou dus denken, het is geregeld. Maar dat is niet zo, want een nieuwe regering moet dat nog in wetten vastleggen. En die regering was er toen nog niet, maar nu wel. Probleem is dat het kabinet Rutte de afspraken van sociale partners niet heeft overgenomen in het regeerakkoord.
Verder moeten er nog afspraken gemaakt worden over het langer doorwerken van ouderen, en niet te vergeten onze pensioenen moeten ook "schokbestendiger" worden gemaakt. Dit betekent zoveel als, dat ze tegen een stootje moeten kunnen, als de economie een opdoffer krijgt, zoals in de afgelopen paar jaar.

En daarom wordt er weer druk onderhandeld. Inmiddels al een half jaar, en in plaats van oplossingen, lijken de problemen alleen maar groter te worden. Wie de media volgt krijgt de indruk dat de hoofdrolspelers elkaar in de haren vliegen. Binnen de FNV is een heuse crisis uitgebroken, omdat de grote bonden AbvaKaboFNV (A), FNV Bondgenoten (B) en FNV Bouw (B) grote twijfels hebben over de keuzes die gemaakt worden.
Daarom hebben de "ABB-bonden", voordat het te laat is, afgedwongen dat het overleg in ieder geval 14 dagen wordt stil gelegd, en de tijd te nemen voor het maken van de goede keuzes.

Waar draait het om

Allereerst willen we dat werkgevers blijven meebetalen aan ons pensioen. Dat was zo en dat moet ook zo blijven. Over de prijs van het pensioen maken we afspraken in cao's.
Nu horen we werkgevers links en rechts roepen, dat ze geen cent extra willen betalen.
De meerkosten moeten eenzijdig door de deelnemers - werkenden en gepensioneerden - worden opgebracht, en zij draaien ook eenzijdig voor de tegenvallers op, als er economische tegenwind is. Dat is niet alleen een brug te ver, maar ook in strijd met de gemaakte afspraken. Werkgevers gaan zich te buiten aan spelbederf. Van fair play is geen sprake.

Huidige pensioenstelsel kan schok aan

Daarom gaan we nu de bedrijven in, en roepen werknemers op een petitie te ondertekenen. Daarin wordt van de werkgevers gevraagd om mee te blijven betalen aan de pensioenrekening en ouderen aan de slag te helpen en te houden.

Maar dat is nog niet alles: wij willen dat ons pensioen, onze spaarpot voor later, ook tegen een stootje kan en bestand is tegen de stormen op de financiële markten.
Nu is gebleken dat ons pensioenstelsel een economische aardbeving, zoals we die net beleefd hebben, wel aan kan.
Slechts 1% van de deelnemers heeft te maken gekregen met een vaak bescheiden korting.

Beste ter wereld

Niet voor niks is het Nederlandse pensioenstelsel het beste van de wereld, zoals recentelijk door wetenschappers aan de universiteit van Melbourne is vastgesteld.
Dus is er alle reden van de wereld om dit stelsel in stand te houden en er zo weinig mogelijk aan te veranderen. Zeker niet nu de spaarpotten van de pensioenfondsen weer in sneltreinvaart gevuld worden.

Sparen voor pensioen, niet voor buffer

Wat we niet meer willen is, dat mensen maandenlang in onzekerheid blijven over hun pensioen: of er wel of niet gekort wordt en hoeveel. Daarom is en blijft het nodig dat er zoveel mogelijk zekerheid geboden wordt over het uitbetalen van de inleg. Daarvoor is het nodig dat fondsen "vlees op de botten hebben". Dat wordt ook wel een buffer genoemd. Maar het moet weer niet zo gek worden, dat we sparen voor de buffer, zoals de overheid en De Nederlandse Bank willen. Want er moet wel geld overblijven om de waarde van onze spaarpot op peil te houden: indexering heet dat.

Heen en weer stelsel niet okee

Wat we niet willen - en dat dreigt nu te gebeuren - is dat elke euro die een fonds verdient meteen wordt uitbetaald aan de deelnemers. Dat klinkt sympathiek, maar als het economische tij dan weer eens tegen zit, moet er meteen gekort worden op het pensioen. En dat is niet ondenkbeeldig met de forse schommelingen op de financiële markten. En daar willen we het pensioen nu juist beter tegen wapenen: "schokbestendiger maken"!

Aanpassen wel goed

Tenslotte, in Nederland hebben de deelnemers, jong en oud, inmiddels voor dik 800 miljard euro aan pensioenrechten opgebouwd. Daar kun je niet zomaar op ingrijpen. De polisvoorwaarden kunnen niet eenzijdig gewijzigd worden. Daarom ook is het van belang om zo min mogelijk te veranderen.

Terecht zouden mensen kunnen zeggen, dat als het pensioen veel onzekerder wordt, ze zelf de risico's moeten dragen, ze ook de zeggenschap willen over hun pensioen, en dus niet meer gebonden willen zijn aan een pensioenfonds.

En daar willen we niet naar toe. Dat is het kind met het badwater weggooien. Onze spaarpot is tenslotte het beste pensioenstelsel van de wereld!
En dat willen we zo houden.

Henk van der Kolk
(voorzitter)