Wageningen Universiteit en Researchcentrum
14 apr 2011
Nummer: R2
Vogels zijn transporteurs van plastic. Hoge omzetsnelheid leidt tot
meer ophoping gif. Wilsons stormvogeltjes brengen tonnen plastics uit
vervuilde wintergebieden naar de zuidpool.
De omloopsnelheid van plastic afval in magen van zeevogels is veel
hoger dan gedacht. En dat is slecht nieuws. Vogels komen daardoor met
veel meer giftige stoffen in aanraking. Dat is de alarmerende conclusie
waar Jan Andries van Franeker van IMARES, onderdeel van Wageningen UR,
de bezoekers van een zee-afvalconferentie vorige week op Hawaï mee
verraste. âDe houding tot nu toe was altijd: het duurt jaren voordat
dat plastic uit die vogelmagen is verdwenen. Maar dat blijkt dus niet
waar.'
Maag vermaalt plastic
Een stormvogel zet volgens Van Franeker elke maand minstens driekwart
van het plastic uit de maag om. Hij leidt dat af uit eigen onderzoek op
Antarctica, waar stormvogels na de winter met vervuilde magen
arriveren. Op Antarctica is het nog schoon en krijgen de vogels geen
nieuw afval meer binnen. Daardoor is goed te volgen hoe snel het
plastic wordt weggewerkt. Andere onderzoekers vinden volgens Van
Franeker in het noordpoolgebied vergelijkbare omzetsnelheden.
Vogels vermalen plastic in hun spiermaag tot kleinere fracties. Die
poepen ze vervolgens uit. Maar de giftige stoffen aan en uit het
plastic blijven in het darmstelsel achter. Een hoge omzetsnelheid leidt
dus volgens Van Franeker tot een hogere opname van gifstoffen door
vogels.
Vervuiling op Antarctica
Een bijkomend effect van die hogere omzetsnelheid is dat vogels zelf
effectief meewerken aan de verspreiding van plastic. Van Franeker heeft
dat doorgerekend voor de twee miljoen Noordse stormvogels op de
Noordzee. In een gemiddelde stormvogelmaag zitten 35 stukjes plastic
met een totaal gewicht van 0,31 gram. Volgens Van Franeker zetten ze
samen per jaar zes ton plastic om.
Hoe groot het effect wereldwijd is, is niet bekend. Daarvoor ontbreken
van teveel vogelsoorten de gegevens. âMaar het kan aanzienlijk zijn,
afhankelijk van waar je bent.' Het verwerkte plastic komt bovendien op
plekken die voorheen nog schoon waren. Van Franeker: âAls je het hebt
over vogels die na de overwintering elders naar Antarctica vliegen, dan
halen die daar een aantal tonnen microplastic naartoe dat er voorheen
niet was.' | Roelof Kleis
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.
Â