Rechtbank New York wijst Google Boekenovereenkomst af
* 22 maart 2011
De schikking van 125 miljoen dollar die Google met vertegenwoordigers
van Amerikaanse uitgevers en auteurs had getroffen om boeken op het
internet toegankelijk te maken, is door de rechter in New York
afgewezen.
Op 22 maart 2011 beantwoordde de rechter die belast was met de
beoordeling van de gewijzigde `settlement agreement ` de kernvraag of
de in 2008 gesloten en in 2009 herziene overeenkomst fair is negatief:
"hoewel de digitalisering van boeken en de oprichting van een
universele digitale bibliotheek velen ten goede zou komen, gaat de
schikkingsovereenkomst simpelweg te ver". De rechter gaf aan dat veel
bezwaren tegen de schikkingsovereenkomst zouden kunnen worden
weggenomen indien deze in plaats van een `opt-out-' een
`opt-in'-regeling zou worden. Hij drong er bij partijen dan ook op aan
de overeenkomst dienovereenkomstig aan te passen.
Het mededingingsrecht blijkt de doorslag te hebben gegeven in het
besluit. De rechtbank overwoog dat de overeenkomst Google een te groot
voordeel ten opzichte van concurrenten zou geven. Daarnaast zou Google
te ruim worden beloond voor het zonder toestemming van rechthebbenden
op grote schaal verveelvoudigen van boeken. Het oplossen van de
problematiek rond de verweesde werken acht de rechter eerder een zaak
voor het Congres dan voor private partijen met een commercieel belang.
De uitspraak van 22 maart 2011 heeft vooralsnog tot gevolg dat het
zonder toestemming scannen, opslaan en toegankelijk maken van nieuw
materiaal door Google een inbreuk op de rechten van rechthebbenden
inhoudt. Nu een overkoepelende overeenkomst voorlopig van de baan is,
betekent dit dat Google hierover afspraken zal moeten maken met
individuele rechthebbenden.
De New Yorkse rechtbank heeft op 25 april 2011 een `status conference'
(soort regiezitting) gepland waar de voortgang van de procedure nader
zal worden bekeken.
Er zijn verschillende scenario's mogelijk; de laatste optie lijkt
hierbij het meest kansrijk:
* partijen kunnen beroep aantekenen tegen het vonnis (lijkt niet erg
kansrijk);
* procedures, waaraan de schikkingsovereenkomst een voorlopig einde
maakte, worden voortgezet;
* er kan een nieuwe overeenkomst worden opgesteld rekeninghoudend met
het vonnis.
Het Vaksecretariaat Economische en Juridische Zaken van het NUV volgt
de ontwikkelingen in de Google boekenzaak op de voet en zal, zodra
daartoe aanleiding is, hierover nader berichten.
Nederlands Uitgeversverbond