Centraal Bureau voor de Statistiek
CBS
Democratisch gehalte van verkiezingen vastgesteld
Conferentie over waarnemen van verkiezingen brengt academici en
praktijkmensen voor het eerst bij elkaar.
Op 8 en 9 april 2011 organiseert de Universiteit Maastricht (UM) samen
met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) een tweedaagse
conferentie over het waarnemen en beoordelen van verkiezingen. Het is
de eerste keer wereldwijd dat de academische en (internationale)
politieke wereld bij elkaar gebracht worden. De deelnemers zullen met
elkaar spreken over de mogelijkheden voor verbetering van `waarnemen en
beoordelen' van verkiezingen. Daarmee wordt ook het democratische
gehalte van verkiezingen beter in beeld gebracht.
Tijdens de conferentie in de Onze Lieve Vrouwebasiliek te Maastricht,
waar burgemeester Onno Hoes een welkomstwoord houdt, zullen nationaal
en internationaal bekende vertegenwoordigers verschillende kanten van
het waarnemen van verkiezingen belichten. Het doel van de conferentie
is om internationale waarnemingsmissies te verbeteren door discussie en
onderzoek.
Harry van Bommel, Tweede Kamerlid voor de SP en verkiezingswaarnemer
voor de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa)
bespreekt de rol en het functioneren van de individuele waarnemer.
Brigade-Generaal b.d. Onno van der Wind belicht zijn rol als Hoofd van
de waarnemingsmissie in Tadzjikistan. Bruce George, voormalig
voorzitter van de Parlementaire Raad van de OVSE, gaat in op de lessen
die getrokken kunnen worden uit vijftien jaar van
verkiezingswaarnemingen. De academische wereld wordt onder anderen
vertegenwoordigd door Susan Hyde (Yale University) en Marta Regalia
(University Florence). Hyde laat cijfers zien van wereldwijde trends in
waarnemingsmissies, terwijl Regalia de effecten behandelt van de
aanwezigheid van 1400 waarnemers gedurende de verkiezingen ten tijde
van de `oranjerevolutie' eind 2004 in de Oekraïne.
Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op de manier waarop waarnemers
worden ingezet voor missies door de internationale organisaties, zoals
de OVSE, de EU en de Raad van Europa. Ook de achtergrond van `de
waarnemer' wordt belicht, zoals effect van de nationaliteit. Prof. Hans
Schmeets (verbonden aan het CBS en de UM), initiatiefnemer van de
conferentie, laat tevens zien welke landen - volgens zo'n 200 duizend
rapporten van de waarnemers - democratisch zijn en gaat in op de
ontwikkelingen over de afgelopen vijftien jaar.
Het oordeel over het democratische gehalte van de Nederlandse
verkiezingen door de OVSE wordt op de tweede dag besproken. Daarbij
komen ook het vertrouwen van het electoraat in de stemprocedures en de
problematiek van het stemmen met de stemcomputer aan de orde. Tevens
worden de gevolgen van de recente aanscherping van de Nederlandse
regelgeving rondom het stemmen per volmacht belicht. Uit recente
cijfers van het CBS blijkt dat het stemmen per volmacht is gedaald van
12 procent in 2006 naar 8 procent in 2010.
Onder de sprekers en deelnemers bevinden zich experts van uiteenlopende
organisaties, zoals de EU, de OVSE, de Raad van Europa, de Tweede
Kamer, de Kiesraad, de Stichting Kiezersonderzoek Nederland, het
Centraal Bureau voor de Statistiek en de Universiteit Maastricht.