6 april 2011
Volgende week bespreekt de Vaste Kamercommissie van SZW de reactie van
het kabinet op het SER-advies Zzp'ers in beeld (oktober 2010). Een
mooie aanleiding voor de SER om vooruitlopend hierop aan de commissie
een toelichting op het advies te geven. Een SER-delegatie, bestaande
uit Theo Bovens (voorzitter commissie van voorbereiding), Leo Hartveld
(FNV), Jeroen Lammers (VNO-NCW en MKB-Nederland), Linde Gonggrijp (FNV
Zelfstandigen) en Mieke van Westing (Platform Zelfstandig Ondernemers),
ging vanochtend hierover in gesprek met de Kamercommissie. Het advies
over Zelfstandigen en arbeidsomstandigheden van maart 2011 werd er ook
bij betrokken.
Nadat kroonlid Theo Bovens de hoofdlijnen van de beide adviezen uiteen
had gezet en Leo Hartveld en Jeroen Lammers hun eigen accenten hadden
gelegd, konden de Kamerleden vragen stellen en met de SER-delegatie in
discussie gaan.
SP-Kamerlid Paul Ulenbelt vroeg zich af waarom de SER niet de radicale
keuze heeft gemaakt om de sociale zekerheid en pensioenen via de
opdrachtgever te regelen. Linde Gonggrijp gaf aan dat uitgangspunt is
dat ondernemers hierin eigen keuzes moeten kunnen maken. De SER wil
niet dat een zzp'er die in een slecht jaar op de bijstand moet
terugvallen, meteen wordt gedwongen zijn pensioenvoorziening aan te
spreken. Leo Hartveld voegde hieraan toe dat de zzp'er zijn eigen
verantwoordelijkheid voor het afdekken van risico's alleen kan dragen
als voorzieningen als pensioenen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen
voor hem goed toegankelijk zijn. Hij wees er ook op dat de
opdrachtgever eigen verantwoordelijkheden heeft voor de
arbeidsomstandigheden.
Malik Azmani (VVD) vond het een evenwichtig advies waarin een bewuste
keuze voor het ondernemerschap wordt gedaan. Hij ondersteunde het idee
om O&O-fondsen open te stellen voor zzp'ers. Theo Bovens legde uit dat
het volgen van scholing de eigen verantwoordelijkheid van de zzp'er is,
maar dat zzp'ers wel meer bewust moeten worden gemaakt van de noodzaak
van een leven lang leren. Op een vraag van Malik Azmani of de SER
alternatieven voor de VAR heeft onderzocht, merkte Jeroen Lammers op
dat er veel verwarring bestaat over de VAR. De VAR is geen bewijs van
ondernemerschap, maar alleen een vrijwaring voor de opdrachtgever van
het betalen van premies en heffingen. Wel zou het aantal soorten VAR
kunnen worden teruggebracht. Linde Gonggrijp voegde hieraan toe dat het
erom gaat te bepalen of er sprake is van een gezagsverhouding met de
opdrachtgever.
Mariëtte Hamer (PvdA) meende dat er sprake is van een tweedeling binnen
de groep zzp'ers: zzp'ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt en hoger
opgeleide zzp'ers. Leo Hartveld vond echter dat niet van een tweedeling
kan worden gesproken, de groep zzp'ers is zeer heterogeen samengesteld.
Voor velen is het zzp-inkomen ook niet het enige inkomen. Bovendien
zijn er ook op de rest van de arbeidsmarkt verschillen tussen hoger en
lager opgeleiden. Ook Mieke van Westing wees erop dat slechts bij een
kleine groep zzp'ers sprake is van min of meer gedwongen zzp-schap.
Verder vroeg Mariëtte Hamer aandacht voor de dure
arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Jeroen Lammers beaamde dat
arbeidsongeschiktheidsverzekeringen duur zijn. Dat zijn ze ook voor
werknemers, maar die merken dat niet, omdat hun werkgever de premie
betaalt. Belangrijkste is dat deze verzekeringen toegankelijk zijn voor
zzp'ers, onderstreepte hij. Leo Hartveld wees in dit verband op het
pleidooi van de SER voor verbetering van de mogelijkheid van
vrijwillige voortzetting van de WIA-verzekering.
Sociaal-Economische Raad