Det norske litteraere feminopolis 1880-1980. Skam, Undset, Sandel og Haslunds
byromaner-mot en ny modernistiek genre
Datum: 31 maart 2011
Promotie: mw. J.E. Klok, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5,
Groningen
Proefschrift: Det norske litteraere feminopolis 1880-1980. Skam,
Undset, Sandel og Haslunds byromaner-mot en ny modernistiek genre
Promotor(s): prof.dr. A.M. Swanson
Faculteit: Letteren
De stad in het oeuvre van vier Noorse schrijfsters
Janke Klok onderzocht de representatie van de stad in het oeuvre van
vier Noorse schrijfsters: Amalie Skram (1846-1905), Sigrid Undset
(1882-1949), Cora Sandel (1880-1974) en Ebba Haslund (1917-2009).
Hiervoor ontwikkelde ze een thematisch leesmodel, dat niet alleen voor
de analyse van de afzonderlijke oeuvres, maar ook voor de analyse van
de literatuurhistorische receptie van die oeuvres functioneel bleek en
nieuwe inzichten opleverde. Het maakt de a-synchrone receptie en
canonisatie van de vrouwelijke literaire stad - de literaire
Feminapolis - zichtbaar en laat zien dat deze Feminapolis een
waardevolle aanvulling biedt op gangbare definities van (literaire)
moderniteit.
De vier oeuvres - die het tijdsbestek van een eeuw Noorse
literatuurgeschiedenis beslaan - tonen opvallende overeenkomsten in
thematiek, stijl en receptie. De representatie van de stad maakt deel
uit van de poëtica van alle vier auteurs en de romans tonen zich in
thema en vorm experimenteler en vernieuwender dan tot nu toe in de
literatuurgeschiedschrijving is onderkend. Naast nieuwe
interpretatiemogelijkheden voor de teksten zelf, blijkt de literaire
stad als leesstrategie nieuwe perspectieven op hun onderlinge samenhang
te bieden. Het onderzoek naar de Noorse literaire Feminapolis toont aan
dat het optimisme dat op de ondergangsstemming van het Europese fin de
siècle volgde, de twintigste-eeuwse vrouwelijke stadsroman in de Noorse
literatuurgeschiedenis niet heeft bereikt. Klok sluit af met een eerste
definitie van een nieuw modernistisch subgenre 'De vrouwelijke
stadsroman' en een uitnodiging tot verdere reflectie op dit genre.
Janke Klok (Eelde, 1955) studeerde Scandinavische talen en letterkunde
aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek aan de
afdeling Scandinavische talen en culturen van de Faculteit der
Letteren, waar ze ook werkzaam is. Het proefschrift verschijnt in een
handelseditie bij uitgeverij Barkhuis: www.barkhuis.nl.
Laatst gewijzigd: 22 maart 2011 10:13
Rijksuniversiteit Groningen