Wageningen Universiteit en Researchcentrum
voorjaar
Voorkom stuiven lichte gronden in voorjaar
Agenda
31 mrt 2011
Onderdeel: Praktijkonderzoek Plant en Omgeving
Stuiven van lichte gronden (NO-Nederland en Texel) kan op grote schaal
schade veroorzaken aan het jonge gewas van fijnzadige gewassen, zoals
bieten, cichorei, (was)peen en uien. Rundveedrijfmest op het land
spuiten kan een oplossing bieden, maar is in deze gebieden wettelijk
niet meer toegestaan. Wat zijn de alternatieven?
Foto: Uitrijden van cellulose op een perceel bieten.
Dat stuiven van grond een probleem kan vormen, bleek ook weer in 2010
met een droog voorjaar, een koude meimaand waardoor het gewas traag
ontwikkelde en een ongunstige wind. De meeste methoden voldeden niet in
deze (extreme) omstandigheden. Praktijkonderzoek Plant & Omgeving,
onderdeel van Wageningen UR zet, op verzoek van het productschap
akkerbouw (PA), de alternatieven om verstuiving van landbouwgrond tegen
te gaan op een rijtje.
Principes om stuiven te voorkomen
* Verlaag de windsnelheid door bijvoorbeeld windsingels, verkleining
van percelen en strokenteelt.
* Verlaag de windsnelheid ter hoogte van het maaiveld. Zaai een
antistuifgewas, laat gewasresten uit de grond steken of werk stro
in de grond (bollenteelt).
* Verlaag de windsnelheid door vergroten van de ruwheid van het
oppervlak. Houdt het zaai- en pootbed grof of houdt de gewasresten
bovenin door niet-kerend te ploegen. Gebruik een juiste combinatie
van machine, rijsnelheid en de afstelling van de aandrukrol(len).
* Zorg dat bodemdeeltjes zich niet verplaatsen. Producten over de
grond spuiten geeft binding in/op de toplaag. Alternatieven voor
rundveedrijfmest zijn cellulose (merknaam Stesam) en
magnesiumlignosulfonaat (merknaam Nodust Agri).
Voorbewerking
Als in de herfst een groenbemester/bodembedekker is gezaaid, is een
bewerking met een vaste tand- of vleugelscharcultivator meestal
voldoende om een goed zaai- of pootbed voor fijnzadige gewassen te
maken. De bovenop liggende gewasresten kunnen het risico van stuiven
beperken. Zonder voorbewerking in de herfst, moet in het voorjaar
geploegd of gespit worden om de bodem weer in goede conditie te krijgen
voor fijnzadige gewassen.
Gerst
Om stuiven te voorkomen kan gelijk met de hoofdgrondbewerking gerst
worden ingezaaid. Een zaaizaadhoeveelheid van ± 70 kg/ha is hierbij
meestal voldoende. Meer zaaizaad heeft voordelen, omdat er dan meer
plantjes boven komen. Dit geeft een betere bescherming, maar meer
concurrentie.
Het zaaibed van peen is zeer fijn is en moet soms (bij parijse peen)
nog worden aangerold tijdens het zaaien. Gelijk na zaaien kan een
product over de grond worden gespoten dat het oppervlak goed vastlegt.
Mogelijkheden hiervoor zijn cellulose en magnesiumlignosulfonaat.
Naarmate de bodem stuifgevoeliger moet de dosering hoger zijn.
Cellulose
Wordt als kant-en-klaar product met ± 8 % droge stof op de markt
gebracht onder de merknaam Stesam. In de praktijk wordt 10 tot 15 m3/ha
gebruikt. Het kan worden verspoten met een spuitboom met beperkte
werkbreedte, maar ook met een zijwaarts spuitkanon, waarbij een
werkbreedte tot zoân 30 meter mogelijk is.
Magnesiumlignosulfonaat
Wordt als stroperige vloeistof op de markt gebracht onder de merknaam
Nodust Agri. Het kan worden verspoten met de veldspuit. Hierbij alle
filters verwijderen, veel water en zo groot mogelijke spuitdoppen
gebruiken. Bij het vullen eerst voldoende water in de tank laten lopen,
de gewenste hoeveelheid Nodust Agri toevoegen en goed blijven roeren.
Afhankelijk van de dosering en de ruwheid van het zaaibed is de
werkingsduur 3 tot 6 weken. Een fijn zaaibed en veel water verbeteren
het resultaat.
Kosten
Een vergelijking van de kosten van de drie alternatieven voor het
spuiten van rundveedrijfmest:
Product Dosering product Globale kosten/ha in Euro Effectiviteit
Cellulose (Stesam) 12 â 15 m^3/ha 200 - 250 3 â 6 weken
Magnesiumlignosulfonaat (Nodust Agri) 800 - 2000 l/ha 300 - 750 3 â 6
weken
Inzaai gerst/doodspuiten 70 kg/ha 100 Afhankelijk groeisnelheid/moment
doodspuiten
Â
Contact
Klaas Wijnholds