D66

donderdag 31 maart 2011

Innovatie komt uit de regio

D66-Kamerlid Kees Verhoeven benadrukt minister Verhagen (ELI, CDA) dat innovatiekracht uit de regio komt. Dat zegt de sociaal-liberaal vandaag tijdens het overleg over innovatie. De plannen van Verhagen zijn een ouderwetse benadering innovatie te stimuleren, namelijk gericht op traditionele bedrijfstakken als chemie en water.

Roze bril

Verhoeven: "Verhagen kijkt met zijn negen innovatiepausen door een roze bril. Zo komen we nooit terug in de top 5. In de regio ligt onze kracht. De samenwerking tussen onder meer universiteiten, uitvinders en het mkb levert een keur aan nieuwe producten en diensten op. Kijk maar naar Brainport Brabant of Food Valley Wageningen. De aanpak van de minister is enkel gericht op grote bedrijven in traditionele bedrijfstakken. Het plan mist scherpte en laat het mkb links liggen, waar juist veel gebeurt met innovatie."

Schaf verplichte winkelnering af

De sociaal-liberaal wil verder dat het geld anders en vrijer wordt besteed. Verhoeven: "Nu ligt het geld voor innovatie op één grote ondoorzichtige hoop. Besteed het geld wijs. Koppel het aan specifieke thema's. En schaf de verplichte winkelnering af door onderzoekgelden niet grotendeels aan TNO toe te wijzen. Ook concurrenten moeten de kans krijgen voor budget in aanmerking te komen."

Complete spreektekst:

Voorzitter,

Als Nederland mee wil doen in de wereld, moeten we investeren. In kennis. In innovatiekracht. In onderzoek. In ondernemerschap. We willen in de top 5 van beste kenniseconomieën. Maar Nederland zakt weg. Qua R&D investeringen van onze bedrijven zijn we zestiende van Europa . Boven Tsjechië. Maar onder België.

Uit onderzoek blijkt dat ook de overheid te weinig investeert in onderwijs en onderzoek.

Voorzitter,

Daarom doet D66 vandaag twee voorstellen:

* -
Meer inzetten op de innovatiekracht van regio's.
* -
En meer geld vrijmaken. Dat beter besteed wordt.

Voorzitter,

Innovatie heeft vier onderdelen:

* 1.
Ondernemerschap. Ruimte voor bedrijven.

* 2.
Nederland als locatie. Als vestigingsplaats
* 3.
De kenniseconomie. Zonder kennis geen innovatie.
* 4.
En het Industriebeleid. Hoe versterken we onze kracht?

Over die laatste twee gaat de bedrijfslevenbrief. En aan de innovatiebrief ging het regeerakkoord vooraf. Met algemene belastingkorting en algemene instrumenten als de WBSO. Maar met minder thematische programma's door het FES te schrappen. Die keus was slecht voor onze innovatiekracht.

En daar verandert de bedrijfslevenbrief weinig aan. Sectordenken is weer leidend. Centraal aangestuurd vanuit ELI. Grote bedrijven en traditionele bedrijfstakken staan voorop. Dus lastenverlichting. Ruimte voor ondernemerschap. Een succesfonds. Maar geen specifieke innovatie impulsen.

Voorzitter, D66 is kritisch.Het kabinet schenkt oude wijn uit nieuwe zakken. En geeft sigaren uit eigen doos. Dat is borreltafeleconomie. En de anderhalf miljard is bijeengeharkt uit bestaand budget. Wil de minister de totale innovatiebudgetten in beeld brengen, vanaf 2008 tot 2015?

Want het financiële plaatje is onduidelijk.

De Voedingsector zoekt de toegezegde 60 miljoen.

De metaalsector wil onderzoeksgeld claimen.

Terwijl kennisinstellingen vragen naar private cofinanciering.

Door getouwtrek wordt de kloof tussen kennis en bedrijven groter.

Terwijl verzilveren van kennis nu al niet onze grote kracht is.

Daarbij,

Waar en hoeveel is het matchingsgeld voor Europese programma's?

In welk stuk van de 1,5 miljard zit het? Hoeveel was het de afgelopen jaren?

Voorzitter,

Negen topgebieden kan alleen als echt gekozen wordt. Zonder focus is High Tech of Chemie veel te breed. Dan krijg je negen glooiende heuveltjes in plaats van topgebieden. Gaat de minister de topteams hierop wijzen? Het beleid is eenzijdig op traditionele bedrijfstakken gericht. En niet het mkb. Maar grote gevestigde bedrijven. Zij vragen. En kennisinstellingen moeten draaien. Voor 600 miljoen. Met quick wins ten koste van excellent en fundamenteel onderzoekswerk.

D66 doet twee voorstellen.Allereerst het budget verruimen.

Door Vpb-verlaging en WBSO-verhoging in te ruilen voor specifieke themaprogramma's. Waarin de toplaag van het mkb actief is.

Daarbij moet het beschikbare geld vrijer stromen. Door het matchingscriterium ontstaat gedwongen winkelnering, bijvoorbeeld bij TNO. Is dat de bedoeling? En zo ja, waarom? D66 ziet graag concurrentie, zodat ook partijen als NIZO (Foodresearch) kansen krijgen. Is de minister bereid dit anders in te richten?

Ten tweede wil D66 de topgebieden hun regionale basis geven.

Want echte innovatie zit niet in topsectoren. Maar juist in topregio's:

Energy Port Noord-Nederland

Food Valley Wageningen

Brainport Eindhoven

Creative Amsterdam

Mainport Rijnmond

Life Science Leiden

Greenport Westland

Waterbouw Delft

Voorzitter,

Geen bestuurlijke regio's met starre grenzen. Maar dynamische innovatiekernen met functionele uitlopers. Bijvoorbeeld naar Chemie cluster Limburg of Biobased Zeeland. Met logistiek als verbindend element. In deze regio's heeft nabijheid regionale relaties opgeleverd. Tussen hoofdkantoren. Producenten. Toeleveranciers. Het mkb en uitvinders. Universiteiten en kennisinstellingen. Regionale ontwikkelingsmaatschappijen en overheden.

Meer regionale focus heeft voordelen: Meer kans op innovatie, ook tussen sectoren. Nieuwe product-markt-combinaties. Spill overs. Want de creatieve industrie is geen klassieke sector. Maar ambacht en high tech tegelijk.

Houtsnijwerk en games. Plus gerichte inzet van kennis en kapitaal naar specifieke behoeften Van kasonderhoud in het Westland. Tot snelle ICT verbindingen in het noorden:

Waarom is de regionale invulling zo beperkt?

Wil de minister de topteams vragen een regionale paragraaf toe te voegen aan hun actieagenda's?

Tot slot vier zaken:

Gaat de overheid duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen stimuleren als launching customer?

Hoe zit het met de MKB boegbeelden? We missen de local heroes!

Wanneer komt de Amsterdambrief?

En gaat de minister het Ruimtevaartbudget regelen? Want met een lage internationale bijdrage komt de positie van ESTEC in Noordwijk onder druk.

Dank u wel.