Algemene Onderwijsbond

31-03-2011

Is het Arbobeleid op orde? Een checklist voor de MR

Scholen dienen op grond van de Arbeidsomstandighedenwet (vaak afgekort tot `Arbowet') een beleid te voeren ter beperking van de arbeidsrisico's. De wet schrijft tevens voor op welke wijze dit beleid dient te worden gevoerd: via het verrichten van een periodieke risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), en het opstellen van een plan van aanpak waarin wordt aangegeven hoe de bij de uitvoering van de RI&E geconstateerde arbeidsrisico's worden aangepakt. Tevens regelt de wet, en de daaronder liggende arboregelgeving, aan welke normen de werkplekken dienen te voldoen. In de arbocatalogi voor het primair- en voortgezet onderwijs is vervolgens vastgelegd op welke wijze de werkgever aan deze normen dient te voldoen.

De arbowet is van toepassing op werknemers. Voor het onderwijs is de wet echter ook van kracht voor leerlingen als het gaat om verrichtingen van leerlingen die vergelijkbaar zijn met de beroepspraktijk (denk bijvoorbeeld aan het werken in technieklokalen).

Boetelijst arbeidsinspectie
De Arbeidsinspectie houdt toezicht op de naleving van de wet en regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden. Dat is het toezicht vanuit de overheid. Maar ook de MR heeft hier een taak. De zorg voor goede arbeidsomstandigheden is namelijk de verantwoordelijkheid van werkgever en werknemers samen, zo zegt de Arbowet. En het overleg namens werknemers met de werkgever over die arbeidsomstandigheden is in die wet en in het Arbobesluit opgedragen aan de MR. Op grond van de WMS heeft de personeelsgeleding van de MR ook een instemmingsrecht bij de vaststelling/wijziging van elke regeling op het gebied van arbeidsomstandigheden en het ziekteverzuim- en reintegratiebeleid. Hierbij gaat het ondermeer om het plan van aanpak, maar ook de aansluiting bij en het contract met een arbodienst.

De MR heeft tevens een initiatiefrecht, het recht om voorstellen te doen. Ter onderbouwing van voorstellen op het gebied van arbobeleid zou de MR kunnen nagaan bij welke arboverplichtingen de werkgever in gebreke is. Hiervoor kan de raad gebruik maken van de tarieflijst boetenormbedragen die de arbeidsinspectie hanteert. De MR kan aan de hand van deze lijst nagaan welke kosten de werkgever zou maken indien de arbeidsinspectie langs zou komen, en wat de werkgever door het voeren van een goed arbobeleid kan besparen. In onderstaand kader staat een voorbeeld van de door de arbeidsinspectie op te leggen boetes. De volledige boetelijst is hieronder te downloaden.

Overigens, een slecht arbobeleid kost meer dan alleen een door de arbeidsinspectie opgelegde boete. Denk aan de kosten van ziekteverzuim, en aansprakelijkheid.

Beknopte boetelijst
o De werkgever voert geen arbobeleid (art. 3,2 Arbowet): EUR 1800,- o Het arbobeleid is niet getoetst op actualiteit (art. 3,4 Arbowet): EUR 540,-
o Geen risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) (art. 5 Arbowet): EUR 1800,-
o De RI&E is niet geactualiseerd (art. 5,4 Arbowet): EUR 450,- o De wijze waarop de toegang tot de bedrijfsarts is geregeld staat niet in de RI&E (art. 5 Arbowet): EUR 450,-
o Er is wel een RI&E maar het plan van aanpak ontbreekt (art. 5 Arbowet): EUR 450,-
o Er zijn geen preventiemedewerkers aangewezen (art. 13,1 Arbowet): EUR 900,-
o De preventiemedewerkers beschikken niet over voldoende deskundigheid (art. 13,3 Arbowet): EUR 1800,-
o Werkgever voert geen beleid gericht op het voorkomen van psychosociale arbeidsbelasting (agressie/geweld, werkdruk, intimidatie)(art. 3,2 Arbowet): EUR 540,-.
o Geen voorlichting aan werknemers over arborisico's (art. 8,2 Arbowet): EUR 540,-
o Werknemers worden niet voorgelicht over psychosociale arbeidsbelasting (art. 2.15 Arbobesluit): EUR 540,- o Geen bedrijfshulpverlening georganiseerd (art. 15 Arbowet): EUR 1800,-
o Bedrijfshulpverleners zijn onvoldoende geschoold en uitgerust (art. 15 Arbowet): EUR 1800,-
o Vluchtwegen en nooduitgangen zijn niet vrij van obstakels (art. 3,7 Arbobesluit): EUR 2700,-
o Afwezigheid van een rustruimte met tafels en stoelen (art. 3.20 Arbobesluit): EUR 540,-
o Bewegende delen van machines en apparaten leveren gevaar op (art. 7.7 Arbobesluit): EUR 4500,-
o Het overbruggen of buiten werking stellen van noodzakelijke beveiligingen aan machines en apparaten (art. 7.7 Arbobesluit): EUR 4500,-

Aanpak agressie en geweld
In het onderwijs dienen scholen een beleid te voeren ter voorkoming van agressie en geweld. Wilt u nagaan of dit beleid en de genomen maatregelen voldoende zijn? Doe de test op www.zelfinspectie.nl. Deze test is opgesteld door de Arbeidsinspectie.

Mocht u niet beschikken over de voor PDF-documenten noodzakelijke reader dan kunt u deze via onderstaande button downloaden.