Ingezonden persbericht
http://www.nederlandsfotomuseum.nl/images/stories/files/persberichten/2011/pb_nunusaku_zend.pdf
NUNUSAKU VERHALEN VAN
MIGRATIE
PERSBERICHT_MRT.2011
GEERT VAN KESTEREN EN CONNY LUHULIMA
TENTOONSTELLING 09.APR_26.JUN.2011
OPENING 09.APR.2011
In Nunusaku | verhalen van migratie presenteren Geert van Kesteren en Conny Luhulima een universeel
verhaal over identiteit en migratie. Dit jaar precies zestig jaar geleden kwamen 4.000 Molukse KNILmilitairen en hun gezinnen naar Nederland. Hun worsteling met hun eigen inheemse geschiedenis,
koloniale en neokoloniale verleden, die tot op de dag van vandaag voortduurt, staat symbool voor actuele
kwesties en universele vragen over identiteitsbepaling in deze tijd van globalisering.
Relatieve buitenstaander Van Kesteren zocht naar verhalen van het onbekende, inheemse volk Alifuru op
het Molukse eiland Ceram. Hij kwam terug met fascinerende (video)portretten. Luhulima maakt met een
technische camera een serie uiterst gedetailleerde foto's van verstilde huiskamers van Molukkers op de
Molukken en in Nederland. Een persoonlijke zoektocht naar achtergebleven sporen van culturele
identiteit, gemaakt met de blik van de ingewijde.
Verlies en vasthouden
De tentoonstelling Nunusaku | verhalen van migratie gaat over 'verlies'; het verlies in de bedreiging en
verdwijning van een inheemse volk en haar cultuur; het verlies van het land van afkomst; het verlies van taal en
identiteit; het verlies van familiebanden. De Molukkers die hun land in 1951, nu precies zestig jaar geleden,
moesten verlaten en de generaties die na hen in Nederland geboren zijn worstelen met hun koloniale en
neokoloniale verleden. Een universele worsteling.
Op veel plekken in de wereld botsen oude wereldbeelden op die van de onstuitbare globalisering met grote
gevolgen voor het individu en diens zelfbeeld.
Maar Nunusaku gaat ook over fotografie als middel om de eigen identiteit te bewaren. Verliezen we ons
geheugen dan verliezen we onze identiteit. Fotografie is hierbij een hulpmiddel om niet te vergeten, te gedenken,
te reflecteren. Woonkamers lezen
Dit jaar is het zestig jaar geleden dat 4000 Molukse KNIL-militairen, als tijdelijke oplossing, met hun gezinnen
naar Nederland worden gehaald. Hieronder bevindt zich ook de familie Luhulima, hun op een na jongste dochter
Conny wordt in Nederland geboren. Conny Luhulima, intussen getrouwd met de fotograaf Geert van Kesteren,
fotografeert de woonkamers van haar Molukse familie in Nederland en op de Molukken. De inrichting van de
kamers reflecteert de identiteit en de levenswijze van de bewoners.
Lang gekoesterde droom
Het was een lang gekoesterde droom van Van Kesteren, bekend om zijn eerdere fotoprojecten Why Mister, Why?
en Bagdad Calling, de onbekende, inheemse Alifuru op de Molukken aan de wereld te introduceren. Niet in een
antropologische context over een vreemde, primitieve samenleving, of 'post-koloniaal erfgoed' maar vanuit het
perspectief van identiteit.
Na een intensieve voorbereiding vertrekt Van Kesteren in november 2007 naar het Alifuru-moedereiland Ceram
op de Molukken. Buitenstaanders zijn niet welkom, maar als de voorouders van Van Kesteren's Molukse
schoonfamilie hem gunstig gezind blijken mag hij het Alifuru gebied betreden. Een fysiek en geestelijk
uitputtende test met talloze rituelen volgt. Van Kesteren krijgt het gevoel een eeuwenlang verborgen domein vol
onverklaarbare raadsels en begrippen te betreden waarin de realiteit in een vanzelfsprekende relatie met het
bovennatuurlijke staat. Een wereld waar hij als westerling geen weet van heeft. Het blijkt een inspirerende, maar
ook verwonderende en verwarrende ervaring.
De titel Nunusaku
Nunusaku is de levensboom op Ceram, waar Tunai, schepper van het universum, de eerste man en vrouw op
plaatste tot ze de weide wereld in werden gestuurd omdat Nunusaku als woongebied te klein werd.
Alifuru | Alif = begin / uru = mens
Het semi-nomadische Alifuru volk, levend van jacht, visserij en handel, woont op de Molukse archipel van meer
dan 1000 eilanden. Deze gemeenschap met zijn duizenden jaren oude gebruiken en rituelen wonen overwegend
geïsoleerd van de buitenwereld op het moedereiland Ceram. Door het voortdurende proces van economische
globalisering wordt zowel de culturele- als de biologische diversiteit in onze wereld bedreigd. Zo ook de Alifuru.
De Alifuru is een inheemse, mystieke cultuur met een eigen taal en scheppingsverhaal. De basis is dat alles met
alles in verbinding staat, en ieder onderdeel op aarde zijn eigen plaats en functie in een groter geheel heeft. De
mens en de aarde, haar grond en de lucht, water en energie, maar ook het buitenaardse vormen samen een geheel.
Dit bepaalt voor de Alifuru de ongeschreven leefregels de 'adat'. Deze adat speelt nu nog altijd een belangrijke
rol in de Molukse gemeenschap op de Molukken en in Nederland.
Met dank aan Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten, Fonds BKVB, Stichting Sem Presser, Stichting
Nusa Alifuru, Antenna-men
Nederlands Fotomuseum Openingstijden
Wilhelminakade 332 Dinsdag t/m vrijdag 10 tot 17 uur
3072 AR Rotterdam Zaterdag en zondag 11 tot 17 uur
www.nederlandsfotomuseum.nl
Ingezonden persbericht