Tabaksindustrie beslist mee over gezondheidsbeleid in Europa
Persbericht van KWF Kankerbestrijding
62% van de Nederlanders heeft probleem met beïnvloeding door
tabaksindustrie
Amsterdam, 30 maart 2011 - De invloed van de tabaksindustrie op het
Nederlandse en Europese beleid gaat veel verder dan vaak wordt
aangenomen. Tabaksfabrikanten hebben ervoor gezorgd dat ze mee
beslissen over de koers die de EU volgt op het gebied van
volksgezondheid. Dat stelt Anna Gilmore, hoogleraar publieke
gezondheidszorg aan de Universiteit van Bath. Gilmore is een van de
sprekers tijdens de Europese conferentie over tabak en gezondheid
(ECTOH) dat van 27 tot 30 maart in Amsterdam wordt gehouden. In een
onderzoek van TNS NIPO, in opdracht van KWF Kankerbestrijding, geeft
62% van de Nederlanders aan er problemen mee te hebben als de
tabaksindustrie invloed heeft op de politieke besluitvorming.
Anna Gilmore ontdekte dat de tabaksindustrie er voor heeft gezorgd dat
de belangen van het bedrijfsleven bij ingrijpende gezondheidsplannen
als eerste meegewogen worden. Zo worden dankzij de lobby van British
American Tobacco (BAT) alle voorgenomen besluiten van de EU op het
gebied van de volksgezondheid eerst op hun economische impact getoetst.
Daarnaast is het de tabaksindustrie gelukt om gezondheidsbeslissingen
uit- of af te stellen. Zo heeft volgens Gilmore de tabaksindustrie
ervoor gezorgd dat er ruim 82.000 reacties binnenkwamen op de
consultatie voor een wetsvoorstel over ondermeer grafische
waarschuwingen op tabaksverpakkingen. Normaal gesproken komen er bij
een dergelijke consultatie 500 reacties binnen. De enorme hoeveelheid
reacties leidt nu tot uitstel van meer dan jaar van de beslissing
hierover.
Ook Mariaelena Gonzalez, onderzoekster bij de Universiteit van
California en spreker op hetzelfde ECToH-congres, hekelt de invloed van
de tabakindustrie op het overheidsbeleid. Zij heeft specifiek onderzoek
gedaan naar de rol van de tabaksindustrie rond de rookvrije horeca in
Nederland. Gonzalez stelt dat deze rol strategisch niet anders is
geweest dan in andere landen, maar dat Nederland opvallend gevoelig was
voor de argumenten van de tabaksindustrie. Met als gevolg dat de
invoering van het rookverbod is vertraagd en uiteindelijk ook deels is
teruggedraaid voor de kleine horeca. Gonzalez concludeert dat de
Nederlandse overheid de economische belangen van de tabaksindustrie
zwaarder heeft laten wegen dan de gezondheid van de bevolking.
Het is op zich te begrijpen dat de tabaksindustrie voor haar belangen
opkomt, bij publiek en overheid. Probleem is echter dat dit niet
transparant gebeurt. Het is niet inzichtelijk of de tabaksindustrie
meebetaalt aan een bioscoopfilm waarin driftig gerookt wordt. Het is
niet inzichtelijk hoe de tabaksindustrie de overheid bewerkt. Het
Nederlandse publiek heeft moeite met dit gebrek aan transparantie, zo
blijkt uit het onderzoek van TNS NIP. 62 Procent van de Nederlanders
heeft er een probleem mee als blijkt dat de tabaksindustrie de
besluitvorming van de regering en de Tweede Kamer actief beïnvloedt. De
wens van Nederlanders om de beïnvloeding van het overheidsbeleid van de
tabaksindustrie te beperken sluit aan op de richtlijnen van het
Framework Convention Tobacco Control (FCTC) van de Wereld
Gezondheidsorganisatie (WHO). Hierin staat dat contacten van de
tabaksindustrie met de politici en overheid inzichtelijk moeten zijn.
Het FCTC-verdrag is door 172 landen geratificeerd (waaronder
Nederland). Dit verdrag beschrijft maatregelen die een land dient te
nemen op het terrein van tabaksontmoediging. Eén van de maatregelen uit
dit FCTC-verdrag gaat over de rol van de tabaksindustrie. Aanbeveling
daarbij is dat de overheid slechts contact zou moeten hebben met de
tabaksindustrie inzake beleidsuitvoering en dat dit altijd transparant
moet zijn. Contacten bij beleidsvoorbereiding zouden helemaal vermeden
moeten worden. Engeland heeft hiervoor inmiddels al procedures
vastgelegd. Nederland heeft daarentegen een groot aantal aanbevelingen
uit het FCTC, waaronder deze, nog niet uitgevoerd.
KWF Kankerbestrijding en STIVORO pleiten al langer voor volledige
transparantie over contacten tussen de overheid en de tabaksindustrie.
*
Razende Robot Reporter