'Slavernij' in Spaanse groenteteelt
Uitzenddatum: 26/03/2011
Duurzaamheid Nederlandse supermarkten schiet tekort
In Zuidoost Spanje werken duizenden illegalen in groentekassen. Ze
wonen in krotten en worden onderbetaald. Nederland importeerde vorig
jaar voor 450 miljoen euro groenten uit het gebied. Nederlandse
supermarkten zijn op de hoogte en kunnen niet garanderen dat de Spaanse
groenten die ze verkopen, duurzaam zijn geteeld. "Je kunt nu eenmaal
niet bij elke teler in de kas een controleur van de supermarkt zetten",
zegt een woordvoerder van het Centraal Bureau Levensmiddelen, de
brancheorganisatie van de supermarkten.
Nederlandse supermarkten beloven de consumenten naar duurzaamheid te
streven. Daartoe hebben ze de zogenoemde BSCI- gedragscode ondertekend.
In de code worden eisen gesteld aan arbeidsomstandigheden bij
leveranciers zoals het betalen van het minimumloon. BSCI, de
organisatie die de code heeft opgesteld en toeziet op de naleving er
van, controleert niet in de Spaanse groentekassen. De in Brussel
gevestigde organisatie beschouwt Spanje niet als een risicoland hoewel
ze op de hoogte is van de situatie daar. Dit blijkt uit de documentaire
`Pact van de stilte' van het onderzoeksjournalistieke
televisieprogramma KRO Reporter van zaterdag 26 maart.
Uit de documentaire van KRO Reporter blijkt dat in de streek rond
Almeria in Zuidoost Spanje, duizenden, vooral Afrikaanse immigranten
wonen zonder papieren. Te zien is hoe ze in krotten leven tussen uit
plastic opgetrokken groetenkassen, en door telers worden geëxploiteerd.
Ze krijgen geen contracten maar worden op basis van willekeur aan het
werk gezet voor bedragen die ver onder het minimumloon liggen. A.
McQuade, voorzitter van Anti- Slavery Internatonal in London zegt op
basis van de bevindingen van KRO Reporter: "Tweehonderd jaar geleden
gebruikte men een zweep om slaven onder controle te houden,
tegenwoordig is het de immigratiewet."
BSCI (Business Social Compliance Initiative) uit Brussel, waar de
Nederlandse supermarkten betalend lid van zijn, is op de hoogte van de
misstanden in Zuidoost Spanje. Volgens BSCI directeur J. Eggert dringt
zijn organisatie bij de Europese Commissie en de Spaanse regering al
geruime tijd aan om tot een aanpak van de misstanden te komen. Tot nu
toe zonder resultaat. De Nederlandse supermarkten zijn dus op de
hoogte. Eggert zegt in Reporter dat hij hen heeft gewezen op de
situatie: "We dringen bij onze leden aan om druk uit te oefenen op de
Spaanse autoriteiten."
De situatie rond Almeria bestaat al jaren. Het SOC, een lokale vakbond
eist een rol op bij de controle op de arbeidsomstandigheden in de
groentekassen. Volgens een woordvoerder staan politieke en economische
belangen een efficiënte aanpak tot nu toe in de weg. "Als de
supermarkten hun consumenten willen presenteren dat hun producten
duurzaam zijn dan moeten ze zelf beginnen met het garanderen van
eerlijke, stabiele prijzen aan de telers."
J.Eggert van het BSCI uit Brussel bevestigt dat: "Niet iedereen pakt de
problemen aan, niet iedereen wil dat. De prijzen spelen daarbij zeker
een rol. Bedrijven willen voor een zo lage mogelijke prijs groenten
verkopen. En door deze situatie hebben ze natuurlijk lagere kosten dan
wanneer ze het minimumloon betalen."
Supermarktadviseur Gerard Rutte zegt in Reporter: "Als ik dit soort
dingen zie dan moeten de directies van supermarkten heel goed gaan
nadenken over de weerslag die het kan hebben op hun imago. Dan kun je
duur zijn en je kunt zeggen dat je duurzaam bent maar als je dit soort
producten in je schappen legt is het een grof schandaal en een enorme
bedreiging voor je naam en je imago."
Aankomende zaterdag (22.35 uur, Ned.2) is `Pact van de stilte' te zien
in KRO Reporter. KRO Brandpunt gaat zondag (22.15 uur, Ned.2) verhaal
halen bij het CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel, de
branchevereniging van de Nederlandse supermarkten).
KRO Reporter: Pact van de stilte, zaterdag 26 maart om 22.35 uur op
Nederland 2.
Start de preview niet automatisch?
Start dan hier de Preview
KRO