zonder dierproeven

24 maart 2011

Onderzoek naar model om toxiciteit te bepalen zonder dierproeven

TNO start samen met verschillende partijen een onderzoek voor het ontwikkelen van nieuwe modellen om in vitro de toxiciteit van stoffen te bepalen. Het onderzoek is in opdracht van The European Chemical Industry Council (CEFIC) en sluit goed aan bij doelstellingen om verfijning, vermindering en vervanging van dierproeven (3V) te realiseren. Het is de bedoeling dat de samenwerkende partijen in 2013 een nieuwe dierproefvrije methode opleveren. De industrie kan dat model vervolgens vrij gebruiken.

Toxicogenomics

In de chemische industrie wordt momenteel de toxiciteitpotentie, de mate van giftigheid van stoffen, bepaald door middel van dierstudies. Met behulp van het nieuwe onderzoek wordt beoordeeld of het meten van de toxiciteitspotentie gereproduceerd kan worden in in vitro modellen. Als deze methode succesvol blijkt, ontstaat er een nieuwe dierproefvrije in vitro, methode voor het bepalen van mogelijke toxiciteit van stoffen. In 2012 zullen de eerste data beschikbaar komen. Verwacht wordt dat het project in 2013 is afgerond.

Tijdens het onderzoek selecteren de wetenschappers stoffen op hun toxiciteitspotentie in verschillende doelwitorganen, zoals de lever, de nier en de long. Door geselecteerde celsystemen voor elk van deze doelwitorganen bloot te stellen aan deze stoffen, is met toxicogenomics-methoden de activiteit van alle genen na de blootstelling te meten. Dit geeft inzicht in de relatie tussen dosering en de veranderingen in mechanismen die ten grondslag liggen aan de toxiciteit.

Ten slotte maken de onderzoekers een vergelijking tussen de mate waarin effecten in proefdieren overeenkomen met de mate waarin in in vitro systemen effecten meetbaar zijn. Dat wil zeggen: er wordt gekeken of de meest giftige stof in diermodellen ook de stof is die de meeste mechanistische veranderingen in in vitro systemen geeft.

Het Fraunhofer-Institut für Toxikologie und Experimentelle Medizin en University College Dublin gaan met TNO aan het onderzoek samenwerken.

Kick-off

Op 23 en 24 maart vindt de kick-off van het project plaats in Hotel Oud London in Zeist. Hierbij zullen naast TNO, het Fraunhofer-Institut en University College Dublin ook afgevaardigden van CEFIC en European Centre for Ecotoxicology and Toxicology of Chemicals (ECETOC) aanwezig zijn.