Erasmus MC
Preventie redt veel meer levens dan verwacht
Jaarlijks minstens 16.000 sterfgevallen en honderdduizenden ziektegevallen
voorkómen
Preventieve maatregelen die de afgelopen veertig jaar in Nederland zijn
ingevoerd, hebben veel meer levens gered en ziektes voorkómen dan
experts verwachtten. Onderzoekers van de afdeling Maatschappelijke
Gezondheidszorg van het Erasmus MC hebben de belangrijkste maatregelen
in de afgelopen vier decennia geïnventariseerd. Deze blijken minstens
16.000 sterfgevallen per jaar te voorkómen. Vandaag presenteren de
onderzoekers hun resultaten in het boek `Successen van preventie'.
De bestrijding van tabaksgebruik was het allergrootste succes van
preventie in deze periode: minder roken heeft geleid tot veel minder
hartinfarcten en gevallen van longkanker. Tabaksbestrijding is in zijn
eentje verantwoordelijk voor meer dan een derde van de vermeden
sterfgevallen. Maar ook opsporing en behandeling van hoge bloeddruk en
betere verkeersveiligheid door bijvoorbeeld de bromfietshelm en de
aanleg van rotondes schelen jaarlijks duizenden doden en tienduizenden
ziektegevallen.
Lang niet al deze successen zijn even bekend. Andere voorbeelden van
preventieve maatregelen die jaarlijks vele ernstig zieken of
sterfgevallen voorkómen, zijn de preventie van wiegendood, de
verwijdering van transvetzuren uit de voeding, en de preventie van
vergiftigingen. Het boek `Successen van preventie' dat vandaag wordt
gepubliceerd, beschrijft de 22 meest aansprekende voorbeelden uit de
afgelopen veertig jaar. Het boek groeide uit tot een kleine `canon van
preventie'. Vier van de successen zijn ook in een documentaire belicht.
De afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC maakte
de inventarisatie in het kader van haar veertigjarig jubileum dit jaar.
Professor Johan Mackenbach, hoofd van de afdeling Maatschappelijke
Gezondheidszorg: "Veel mensen weten dat preventie in het verre verleden
veel gezondheidswinst heeft opgeleverd. De aanleg van drinkwaterleiding
en riolering rond 1900, en de invoering van vaccinaties tegen
kinderziekten rond 1950, hebben heel veel ziekte- en sterfgevallen
voorkómen. Maar of met preventie ook in de laatste tijd nog successen
zijn behaald, was bij gebrek aan een eigentijds overzicht niet bekend.
Om deze leemte te vullen, zijn wij voor de afgelopen veertig jaar
nagegaan met welke preventieve maatregelen in de Nederlandse bevolking
aantoonbare gezondheidswinst is behaald. Daarbij maakten we ook een
schatting van het aantal ziekte- of sterfgevallen dat door het
betreffende succes is vermeden. Deze aantallen waren veel hoger dan we
hadden verwacht. Preventie is nog steeds succesvol. Ook de ziekten van
veertig jaar terug zijn voor een belangrijk deel vermijdbaar gebleken."
Preventieve maatregelen zijn inmiddels zo ingeburgerd, dat we ons
meestal niet meer realiseren wat ze voor onze gezondheid betekenen.
Mackenbach en de medeopstellers van het boek zijn van mening dat deze
stille successen steeds opnieuw onder de aandacht moeten worden
gebracht, zodat we blijven beseffen hoe belangrijk preventie is.
Mackenbach: "Preventie lijkt niet zo sexy, maar is wel ongelooflijk
belangrijk voor onze gezondheid. Nog steeds is zeker de helft van het
aantal ziekte- en sterfgevallen in Nederland vermijdbaar. Maar dat gaat
alleen lukken als we blijven investeren in preventie, en niet al ons
geld aan genezing van ziekten uitgeven."
Het boek komt beschikbaar in de boekhandels. `Successen van preventie',
1970-2010 (met DVD). Erasmus Publishing 2011.
ISBN-13: 978-90-5235-207-7. EUR 24,90.
Erasmus MC is het grootste en wetenschappelijk meest toonaangevende
Universitair Medisch Centrum van Nederland. Bijna 13.000 medewerkers
werken binnen de kerntaken patiëntenzorg, onderwijs en wetenschap
continu aan een verbetering en versterking van de individuele
patiëntenzorg en de maatschappelijke gezondheidszorg. Zij ontwikkelen
hoogwaardige kennis, dragen dit over aan toekomstige professionals en
passen dit toe in de zorg voor patiënten. De komende vijf jaar wil
Erasmus MC uitgroeien tot één van de beste medische instituten in de
wereld. Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van
Universitair Medische Centra (NFU). Zie www.nfu.nl
Naar perskamer www.erasmusmc.nl
---