Ingezonden persbericht


Persbericht
november 2010

Lucas van Leyden, het wonderkind uit Leiden

Museum De Lakenhal Leiden presenteert in samenwerking met het Rijksmuseum Amsterdam van 20 maart t/m 26 juni 2011 de grootschalige tentoonstelling Lucas van Leyden en de Renaissance. Voor het eerst wordt de belangrijkste kunstenaar van de renaissance in de Noordelijke Nederlanden getoond in de context van zijn tijdgenoten. De meer dan 200 werken van allerhoogste kwaliteit zijn afkomstig uit Nederlandse en buitenlandse musea als het Louvre, British Museum en Metropolitan Museum en zijn grotendeels voor het eerst in Nederland te zien. De expositie past binnen het beleid van De Lakenhal om kwaliteitsvolle tentoonstellingen van (inter)nationaal belang te presenteren op basis van Leidse bronnen.

Tentoonstelling
Lucas van Leyden (Leiden, ca. 1494-1533) haalde de renaissance naar de Noordelijke Nederlanden. De tentoonstelling met grafiek, tekeningen en schilderijen richt zich op zijn belangrijke positie binnen deze stroming. Werken van internationaal bekende kunstenaars als de schilder en graficus Albrecht Dürer uit Duitsland, de hofschilder Jan Gossaert en de landschapsschilder Joachim Patinir uit de Zuidelijke Nederlanden tonen de samenhang met tijdgenoten. Hoogtepunt in deze tentoonstelling vormen de drieluiken van Lucas, die voor het eerst weer bij elkaar zijn gebracht. Het Laatste Oordeel uit De Lakenhal is al jarenlang een publiekstrekker en het enige werk van Lucas dat altijd in Leiden is gebleven. Het wordt getoond in combinatie met twee andere topstukken: Dans om het Gouden Kalf uit het Rijksmuseum en Christus geneest de blinde van Jericho uit de Hermitage in Sint Petersburg.

Wonderkind
Al op zeer jonge leeftijd maakte Lucas van Leyden bijzondere prenten, waardoor hij als wonderkind bekend raakte. Hij was vooral beroemd om zijn gravures die door heel Europa werden verhandeld. Maar daarnaast maakte hij ook schilderijen en tekeningen. Hij werd gezien als een vernieuwende kunstenaar vanwege zijn grafisch werk en de introductie van de vormentaal van de Italiaanse renaissance in Nederland. Zijn reputatie reikte tot Italië en Duitsland. Niet alleen kreeg hij waardering van eigentijdse kunstkenners en kunstenaars, maar ook van kunstenaarsbiografen als Giorgio Vasari en Karel van Mander die zeer lovend over hem schreven.

Keerpunt
Van grote betekenis was de ontmoeting van Lucas met Albrecht Dürer in 1521 in Antwerpen. De twee kunstenaars wisselden een groot aantal prenten uit en Dürer tekende een portret van Lucas. De tentoonstelling, waarin Dürer met een aanzienlijk aantal werken vertegenwoordigd is, laat zien dat beiden beeldende vertellers van het eerste uur waren. Schilderijen met kaartspelers, prenten met vaandeldrager of tandarts, glasruitjes met hoofse tafereeltjes tonen de belangstelling van Lucas om het alledaagse af te beelden. Hij introduceerde belangrijke genres als het portret en het menselijk naakt en bracht daarnaast het landschapsgenre tot grote hoogte. Opvallend in zijn werk is de suggestie van onmetelijke ruimte.

Catalogus
Een uitgebreide catalogus begeleidt de tentoonstelling. Uitgave Ludion, prijs ¤ 29,95.

Activiteiten
Renaissance in Leiden
Een aantrekkelijk nevenprogramma wordt gepresenteerd in samenwerking met diverse Leidse partners. Naast lezingen, stadswandelingen en concerten is in het voorjaar 2011 in de Universiteitsbibliotheek de tentoonstelling Boek en Plaat, Europese geïllustreerde drukken uit de tijd van Lucas van Leyden te zien. In mei vindt er een bijzonder concert plaats van het Egidiuskwartet in de Pieterskerk, de kerk waar het Laatste Oordeel in de zestiende eeuw als altaarstuk diende. 't Laatste Oordeel van Leiden is een expositie in broedplaats Scheltema, waar werken van tien hedendaagse Leidse kunstenaars worden getoond, die als direct uitgangspunt het gelijknamige drieluik van Lucas van Leyden hebben.

Educatie
Voor het basisonderwijs wordt een speciaal educatief project ontwikkeld.

Rembrandt & Lucas van Leyden
Het Rembrandthuis in Amsterdam organiseert in dezelfde periode de tentoonstelling Rembrandt & Lucas van Leyden, die zich richt op de invloed van Lucas op Rembrandt.

De tentoonstelling is in nauwe samenwerking met het Rijksmuseum Amsterdam tot stand gekomen en is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële ondersteuning van het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Mondriaan Stichting, het SNS REAAL Fonds en de gemeente Leiden.


---