Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

10 maart 2011

Beijerinckprijzen voor godfather moderne virologie en voor jonge postdoc VUmc

Een van de grondleggers van de hedendaagse virologie, de Amerikaan Eckard Wimmer, ontvangt volgende week de Beijerinck Virologie Prijs (35.000 euro) van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Wimmer, als hoogleraar verbonden aan Stony Brook University in New York, geldt als een van de invloedrijkste virologen ter wereld.

Daarnaast kent de KNAW dit jaar de Beijerinck Premie (25.000 euro) toe aan Michiel Pegtel, postdoc van VUmc, voor zijn werk op het gebied van het Eppstein-Barr-virus.

Eckard Wimmer (1934) ontvangt de internationale Beijerinck Virologie Prijs. Hij hield zich in zijn lange onderzoekscarrière vooral bezig met het poliovirus. Wimmers werk is altijd bijzonder vernieuwend geweest en tot op vandaag gebleven. In 1981 ontrafelde hij de genetische informatie van het poliovirus als eerste humaan RNA virus. In de jaren tachtig en negentig heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan de identificatie van de polioreceptor. Daarnaast was hij de eerste die buiten de cel een virus wist te produceren. In 2002 zorgde zijn werk voor opschudding toen hij in zijn laboratorium zelfs poliovirus wist te produceren zonder gebruik te maken van het genetisch materiaal van het echte virus. Dat kan worden beschouwd als de opmaat naar een nieuw tijdperk, het begin van de synthetische virologie. Bovendien leidde dit onderzoek rechtstreeks naar een van Wimmers meest recente doorbraken: de ontwikkeling van een nieuw type levend vaccin, op basis van synthetische, genetisch gemo dificeerde virussen. De jury is van oordeel dat het belang van het werk van Wimmer verre dat van de virologie ontstijgt.

De Beijerinck Premie, bestemd voor een jonge onderzoeker op het gebied van de virologie aan een Nederlandse universiteit, gaat dit jaar naar Michiel Pegtel. Hij krijgt de prijs voor zijn creatieve onderzoek naar het Epstein-Barr-virus, dat ongeveer 90 procent van de wereldbevolking bij zich draagt. Michiel Pegtel onderzoekt op welke manier cellen van het afweermechanisme met elkaar communiceren. Ze blijken via kleine blaasjes pakketjes met genetische informatie uit te wisselen. Virussen kunnen die boodschappen manipuleren om zo onzichtbaar te blijven voor het menselijk afweersysteem. Michiel Pegtel is onderzoeker bij de afdeling pathologie van VU medisch centrum.

De Beijerinckprijzen worden donderdagmiddag 17 maart om 16.30 uur uitgereikt in het Trippenhuis, het gebouw van de KNAW, in Amsterdam. Eckard Wimmer en Michiel Pegtel houden bij die gelegenheid een korte lezing. U bent daarbij van harte welkom (programma). Wimmer zal ook spreken tijdens het Dutch Annual Virology Symposium (programma) op vrijdag 18 maart, ook in het Trippenhuis.

De Beijerinckprijzen zijn ingesteld door de Stichting M.W. Virologie Fonds. Dat werd dankzij een legaat aan de KNAW in 1965 opgericht ter nagedachtenis van Martinus Willem Beijerinck (1851-1931), de ontdekker van het virus

Het Trippenhuis
Kloveniersburgwal 29
Postbus 19121
1000 GC Amsterdam
Afdeling Communicatie