ChristenUnie
ChristenUnie wil andere koers in schuldhulpverlening
dinsdag 08 maart 2011 15:28 ChristenUnie-Tweede Kamerlid Cynthia
Ortega-Martijn gaat werken aan een initiatiefwet om de
schuldhulpverlening te verbeteren. Tijdens het debat deze week over de
Wet gemeentelijke schuldhulpverlening zal Ortega een notitie aanbieden
met de hoofdlijnen van een nieuw model voor de schuldhulpverlening aan
de staatssecretaris van Sociale Zaken. Zij wil een eind aan de
bureaucratische rompslomp bij de hulp aan mensen met grote schulden.
"Centraal moet staan dat schuldenaars sneller uit hun geldproblemen
komen. Dat werkt ook uit in het voordeel van de schuldeisers. "
"Eén op de tien huishoudens in Nederland kampt met problematische
schulden. En het zijn allang niet meer alleen maar de mensen met lage
inkomens die hiermee te maken hebben. De effectiviteit van de
schuldhulpverlening is nog veel te laag en dit kabinet wil ook twintig
miljoen gaan bezuinigen hierop. Kortom, het roer moet nu echt om",
stelt Kamerlid Ortega.
Deze week bespreekt de Tweede Kamer het wetsvoorstel van het kabinet
voor gemeentelijke schuldhulp. "Dat is een lege huls. Het voorstel
bevat vrijwel geen kwaliteitseisen en is veel te vrijblijvend", aldus
Ortega. "Dit is een uitgelezen kans om met de beperkte middelen die er
zijn in te zetten op de hervorming van de schuldhulpverlening. Een
doelgerichter stelsel moet sneller leiden tot een oplossing voor zowel
de schuldenaar als de schuldeiser."
Om de huidige problemen te doorbreken en nieuwe ontwikkelingen aan te
kunnen is een paradigmawissel noodzakelijk. Hierbij zal het accent
liggen op de eigen verantwoordelijkheid, preventie en integrale
hulpverlening. Er moet een eenvoudig en doelgericht stelsel komen,
waarmee de bureaucratie wordt verminderd. Dit zal leiden tot lagere
uitvoeringskosten voor de overheid en vereenvoudiging van de
schuldhulpregeling maakt integrale schuldhulpverlening tevens
makkelijker. Zo worden mogelijkheden geopend voor een succesvollere
schuldhulpverlening. Een betere effectiviteit van de
schuldhulpverlening komt zowel de schuldeiser als de schuldenaar ten
goede. In het bijzonder kan door een succesvollere aanpak ook de
positie van minima die vaak te maken hebben met schulden worden
versterkt.
Om de stap naar een betere schuldhulpverlening eindelijk te zetten
hanteert de ChristenUnie de volgende uitgangspunten:
* De balans tussen schuldeiser en schuldenaar moet voorop staan. Stel
het herstel centraal. De schuldenaar moet zich binnen de
mogelijkheden maximaal inspannen om de gemaakte schulden alsnog af
te lossen. Afspraken die worden gemaakt horen nagekomen te worden.
* Schuldeisers dienen oog te hebben voor het sociale aspect. Op het
moment dat iemand naar vermogen gemaakte schulden aan het aflossen
is, moet een schuldeiser niet op onverantwoorde wijze nog meer geld
proberen terug te halen. Anders raakt de schuldenaar alleen maar
dieper in de problemen.
* Breng de volledige wetgeving voor de schuldhulpverlening onder bij
één ministerie onder een wet. De versnippering over de diverse
departementen wordt dan ook opgelost.
* Focus op zelfregulering. De belasting op de rechtspraak moet worden
verminderd. De schuldhulpverlening is nu te sterk georiënteerd op
het wettelijke traject van de WSNP.
* Versterking van de minnelijke schuldhulpverlening door de
schuldhulpverlening onder te brengen in één duidelijk systeem. Zo
kan worden gezorgd voor een goede aansluiting tussen de minnelijke
en wettelijke mogelijkheden, zonder bureaucratie en verspilling van
kostbare tijd.
* Binnen de schuldhulpverlening moet maatwerk voorop staan, in plaats
van een vaste periode van bijvoorbeeld 3 jaar zoals die nu wordt
gehanteerd. De periode waarbinnen de schulden worden afgelost moet
kunnen worden afgestemd op de situatie van de cliënt, een sneller
traject voor aflossing moet mogelijk zijn.
* Brede toegankelijkheid van de schuldhulpverlening voor iedereen,
bijvoorbeeld voor zelfstandige ondernemers. Streef naar een
oplossing waarbij zoveel mogelijk waarde uit de onderneming wordt
verzilverd.
* Om er voor te zorgen dat zowel de belangen van de schuldeiser als
de schuldenaar goed behartigd worden, moet de schuldhulpverlening
bij aparte organisaties liggen, en niet bijvoorbeeld bij de
gerechtdeurwaarders. Zij behartigen de belangen van de schuldeiser.
* Voor de cliënt komt er keuzevrijheid uit de verschillende
gecertificeerde schuldhulpverleners. Er moet werk worden gemaakt
van de certificatie van schuldhulporganisaties. Via een wettelijk
kader voor de kwaliteit van de schuldhulpverlening wordt toezicht
mogelijk. Dit toezicht kan ook worden ondergebracht bij een
bestaande organisatie. Zo zou onderzocht kunnen worden of de Bank
Nederlandse Gemeenten (BNG) deze taak kan vervullen.
* In het minnelijke traject moet meer ruimte komen voor vrijwillige
schuldhulporganisaties zijn. In plaats van de kijken naar de
overheid, moet meer worden ingezet op de samenleving. Onderzoek
naar de vrijwillige schuldhulpverlening in Lelystad laat zien dat
de vrijwillige schuldhulpverlening efficiënt is. Zo levert elke 10
Eurocent die wordt geïnvesteerd een maatschappelijk rendement van 1
Euro op . Ook in de aanvullende zorg om meer in te zetten op
preventie en nazorg kunnen vrijwilligers een waardevolle rol
vervullen. Het Nibud en de ANBO benadrukken tevens de grote waarde
van de vrijwilligers in de schuldhulpverlening. Via een motie zal
de ChristenUnie tijdens het debat ook oproepen om de financiering
aan vrijwillige schuldhulptrajecten voort te zetten. Eerder is
hiervoor via een motie van Ortega vijf miljoen Euro vrijgemaakt.
Dit was om de projecten op te zetten, maar nu moet er ook voor
worden gezorgd dat de vrijwilligers verder kunnen gaan met hun
goede werk. Ortega: "De inzet van goede vrijwilligers kan een
oplossing zijn voor de geplande bezuinigingen en kan zelfs geld
opleveren. Hiervoor moeten zij wel ondersteuning krijgen."
* Voldoende middelen voor de schuldhulporganisaties, zoals
beheersrekeningen die vrij van beslag dienen te zijn voor cliënten
die in een schuldhulptraject zitten. Het moet worden voorkomen dat
schuldhulptrajecten worden doorkruist doordat deurwaarders op elk
conveniërend moment beslag kunnen leggen op de rekeningtegoeden.
Al deze uitgangspunten voor structurele herziening in de
schuldhulpverlening zijn nog niet alles omvattend. Wel geeft het een
goede richting aan om de huidige vastgelopen situatie te doorbreken. De
gebrekkige effectiviteit, de complexiteit, het grote aantal schulden en
de bezuinigingen maken een koerswijziging noodzakelijk. In deze notitie
is hier een aanzet voor gegeven. Wat de ChristenUnie betreft wordt er
werk gemaakt van een succesvollere schuldhulpverlening.
Cynthia Ortega