Vlaamse Overheid
Nieuwsbericht van de Vlaamse overheid van vrijdag 4 maart 2011
Naar vereenvoudigde en effectievere watertoets
Op voorstel van Joke SCHAUVLIEGE, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur, en haar collega-ministers Hilde CREVITS en Philippe MUYTERS keurde de Vlaamse Regering vandaag een voorontwerp van besluit principieel goed dat de watertoets optimaliseert en vereenvoudigt.
Het uitvoeringsbesluit met richtlijnen om de watertoets concreet toe te passen dateert van 20 juli 2006. Het trad in werking op 1 november 2006. De watertoets is een beoordeling over schadelijke effecten als gevolg van een verandering in de toestand van het oppervlaktewater, het grondwater of de waterafhankelijke natuur. Zo moet men bij nieuwe woningen of bedrijfsgebouwen het hemelwater zo veel mogelijk hergebruiken of vasthouden. Bouwen in overstromingsgebieden wordt aan strenge voorwaarden onderworpen of zelfs geweigerd. Vergunningverlenende instanties houden bij die beoordeling rekening met het advies van de beheerders van de waterlopen of van het grondwater.
Zoals aangekondigd in de regeringsverklaring van 13 juli 2009 en in de beleidsnota van Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege werd de watertoets intussen aan een evaluatie onderworpen. De doelstelling was de watertoets te vereenvoudigen en te verbeteren. De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW) nam de watertoets, als instrument van het integraal waterbeleid, onder de loep en bevroeg o.m. de vergunning- en adviesverlenende instanties. Na de watersnood van november sloot ook het Vlaamse Parlement zich aan bij de regering voor een onderzoek en mogelijke aanpassingen van de watertoets.
Adviesplicht
In het goedgekeurde voorontwerp van besluit wordt de vergunningverlener verplicht om advies in te winnen bij een waterbeheerder. Het verplichte karakter van de watertoets was al bij de wijziging van het decreet integraal waterbeleid van 25 mei 2007 decretaal verankerd. Het besluit watertoets dat van 20 juli 2006 dateert, was hieraan nog niet aangepast.
Het besluit duidt bovendien de gevallen aan waarin de adviesplicht geldt. Dit garandeert dat de watertoets grondig gebeurt, en dit op basis van de inbreng van de betrokken waterbeheerders. Zij hebben de taak te waken over de bescherming van het watersysteem.
Het toepassingsgebied van de watertoets wordt verder uitgebreid met vergunningen en plannen waarvoor de watertoets effectief een meerwaarde oplevert. De belangrijkste aanpassing is de sterke vereenvoudiging van de richtlijnen voor de vergunningverleners. De vroegere beoordelingsschema's in bijlage bij het uitvoeringsbesluit worden vervangen door een samenvattend artikel in het besluit zelf, waarbij ook de drempels vanaf wanneer advies moet worden gevraagd, sterk worden vereenvoudigd.
De kaart met de overstromingsgevoelige gebieden blijft behouden. Deze kaart is geüpdatet en uitgebreid en er zijn initiatieven genomen om de kaart in de toekomst vlotter te actualiseren naar aanleiding van nieuwe overstromingen.
In de toekomst komen er ook inhoudelijke richtlijnen over het vermijden, beperken, herstellen of compenseren van schadelijke effecten. Kopers van bouwgronden, architecten, vergunningverleners en adviesverleners zullen via een internettoepassing kunnen nagaan aan welke voorwaarden een bouwproject moet voldoen om de watertoets te doorstaan.
Naast de al uitgevoerde evaluatie laat de Vlaamse Regering naar aanleiding van de overstromingen van november 2010 door de CIW een bijkomende diepgaande evaluatie van de watertoets maken waarbij specifiek de toepassing ervan in getroffen regio's wordt belicht. De kwaliteit van de wateradviezen en de doorwerking ervan in de vergunningen en op het terrein worden onderzocht. Naast de aanpassing van het uitvoeringsbesluit wordt daarom een pakket maatregelen uitgewerkt om de watertoets verder uit te bouwen tot een krachtig instrument in de bescherming tegen wateroverlast.