Universiteit van Amsterdam

Gepubliceerd op 3 maart 2011

Spintmijten blijken in staat planten te ontwapenen

Gepubliceerd op 3 maart 2011

Als herbivoren zoals spintmijten een plant aanvallen, worden complexe verdedigingsmechanismen in de plant geactiveerd. Dr. Renato de Almeida Sarmento van het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) van de Universiteit van Amsterdam en de Federale Universiteiten van Viçosa en Tocantins, Brazilië ontdekte dat bepaalde spintmijten in staat zijn deze verdedigingsmechanismen te verstoren en daarmee de plant te ontwapenen.

Planten beschikken over complexe mechanismen om zich te beschermen tegen pathogenen en herbivoren. Veel van deze mechanismen worden geactiveerd door contact met één van beide aanvallers. Dit soort mechanismen loopt uiteen van structurele versterkingen, bijv. verdikking van de celwand, tot een verhoogde productie van giftige componenten, bijv. nicotine in tabaksplanten. Bij een aanval door een herbivoor kunnen planten zelfs vluchtige stoffen produceren die de vijand van de herbivoor aantrekken. De interactie tussen planten en herbivoren bestaat echter uit een voortdurende evolutionaire strijd om elkaar te slim af te zijn. Wetenschappers vermoedden daarom al langer dat herbivoren mogelijk in staat zijn dergelijke verdedigingsmechanismen van planten te ontregelen.

Dr. Renato de Almeida Sarmento van de onderzoeksgroep Populatiebiologie van IBED was de eerste die in een recent onderzoek experimenteel bewijs leverde van het verstoren van de verdedigingsmechanismen van planten door herbivoren. Samen met een team van internationale onderzoekers ontdekte hij dat de spintmijt Tetranychus evansi in staat is de inductie van verdedigingsstoffen zoals proteïnaseremmers in tomatenplanten te beïnvloeden. De spintmijten doen dit door onderdrukking van de inductie van de salicylzuur en jasmonzuur signaalroutes, die onderdeel van de verdedigingsmechanismen zijn. De verstoring bleek zo effectief dat de concentraties van de verdedigingsstoffen zelfs lager werden dan in planten die niet aangevallen waren door de spintmijt. Dit leidde ertoe dat planten met schade van spintmijten zelfs aantrekkelijker en van betere kwaliteit werden voor de spintmijten.

De bevindingen van Sarmento en zijn team werpen een heel nieuw licht op plant-herbivoor interacties, verdedigingsmechanismen van planten en de resistentie van planten tegen invasieve soorten. Deze nieuwe inzichten zijn niet alleen van wetenschappelijk belang, maar hebben ook praktische implicaties bijv. voor het ontwerpen en verbeteren van duurzame plaagbestrijding in voedselgewassen.

Publicatie informatie

De studie is gepubliceerd in Ecology Letters 14:229-236 in februari 2011 , en maakt deel uit van het proefschrift van Sarmento getiteld `An acarine herbivore interferes with direct and indirect plant defences'.

Het artikel is 'open access' gepubliceerd, wat inhoudt dat volledige tekst vrij toegankelijk is.