VU medisch centrum
Ale Gercama: `Dokter-docent is een Siamese tweeling'
9 februari 2011
Op 4 maart neemt Ale Gercama, universitair docent huisartsgeneeskunde,
na 33 jaar officieel afscheid van VUmc. Met een symposium over
docentcommunities.
Foto: Mark van den Brink Ale Gercama Tropenjaren
"Na mijn studie heb ik 4,5 jaar in een klein regionaal ziekenhuis in
Ghana gewerkt. Uit maatschappelijke betrokkenheid, maar werken in de
tropen was voor mij ook een mogelijkheid om me als persoon verder te
ontwikkelen. Ik was erg geïnspireerd door Medical Care in Developing
Countries (1969) van Maurice King. Volgens King zijn dokter en docent
twee zijden van dezelfde medaille. Als arts moet je je patiënt in
beweging kunnen zetten; je resultaten zijn dus deels afhankelijk van je
didactische expertise. Dokter-docent is een Siamese tweeling."
Liefde
"Mijn vrouw Jannet was destijds net afgestudeerd als sociologe. Ze
verdiepte zich in de Ghanese samenleving en zette een veldonderzoek op
naar de impact van het ziekenhuis op het district. Die bleek heel
gering, waarop we met succes mobiele hulpposten hebben opgezet. Later
is ze als NT2-docent met migranten gaan werken en heeft ze cursussen
opgezet die primair aansloten bij de interesse en achtergrond van de
deelnemers. We delen de liefde voor het onderwijs."
Gevestigde orde
"Terug in Nederland werd ik parttime huisarts in de praktijk van een
studievriend en kon ik later aan de slag bij professor Van Aalderen, de
eerste hoogleraar huisartsgeneeskunde aan de VU. Hij introduceerde een
nieuwe vorm van dokteren waarin de patiënt meer centraal stond. Die
visie is nu gemeengoed, maar stuitte jarenlang op enorme weerstand bij
de gevestigde orde. Binnen het onderwijs wordt pas sinds VUmc-compas
(2005) structureel aandacht besteed aan de maatschappelijke en
persoonlijke context waarin je als arts opereert."
Docentcommunities
"In het vorige curriculum werd meer aandacht besteed aan klinisch
redeneren, maar het verschil in denken tussen een student en een
artsdocent bleek groot. Om die kloof te dichten zijn we gestart met
studentdocenten. In de training vóóraf oefenden ze het opstarten van
hun onderwijsgroep en in vervolgbijeenkomsten bespraken we hun
ervaringen en problemen. Waar relevant bracht ik kennis over
groepsprocessen in. Zo kwam men zelf tot praktische tips om knelpunten
aan te pakken. Binnen zo'n community is de leercyclus van onderwijs
naar uitvoering dus heel kort en heel effectief. In samenwerking met
het Onderwijscentrum VU hebben we de werkwijze verder ontwikkeld,
gestructureerd en vertaald naar tutoren die de eerste- en tweedejaars
studenten begeleiden. Daarin werken we ook samen met het IOO."
Veteranenclub
"Mijn directe verantwoordelijkheden heb ik inmiddels afgestoten, maar
ik blijf actief binnen de docentcommunities en medische consultvoering.
Met chirurg Dick de Jong wil ik bovendien een seniorencommunity
opzetten voor collega's die, net als wij, met hun kennis, ervaring en
ideeën graag iets voor het onderwijs willen blijven betekenen. Join the
club."
Ursula Wopereis
Biografie:
Ale Gercama (Rotterdam, 1944) studeert geneeskunde aan de VU en werkt
4,5 jaar in Ghana. In 1977 keert hij terug naar Nederland, waar hij
start als parttime huisarts in Amsterdam. In 1978 wordt Gercama
parttime wetenschappelijk hoofdmedewerker huisartsgeneeskunde in VUmc
en vervolgens universitair docent.
auteur: bron: Tracer