Onderzoek IKON Kerknieuws:
Doopsgezinden zien Jezus niet als 'eniggeboren Zoon van God'
Doopsgezinden zijn vrijzinnige christenen: ze noemen Jezus niet de 'eniggeboren Zoon van God' en ze zien de Bijbel als één van de inspiratiebronnen voor het geloof. Dat blijkt uit een onderzoek van de IKON-website Kerknieuws.nl ter gelegenheid van het doopsgezinde jubileumjaar.
Eén op de drie doopsgezinden ziet Jezus Christus als 'een voorbeeld', één op de vijf ziet hem als een 'leraar'. Slechts een kleine minderheid (15 procent) ziet hem als de eniggeboren Zoon van God. Daarnaast beschouwt vrijwel geen enkele doopsgezinde de Bijbel als het letterlijke woord van God. Het is een inspiratiebron, variërend van 'de belangrijkste inspiratiebron' tot 'één van de inspiratiebronnen'. Ook de doopsgezinde opvattingen over God zijn vrijzinnig: bijna de helft ziet God als 'een gevoel'. Een kleine minderheid gelooft dat God invloed op ons uit kan oefenen.
"Doopsgezinden hebben altijd een zekere aarzeling gehad om de stevige, traditionele geloofstaal van de gevestigde, westerse kerken te gebruiken en zich te voegen in de klassieke Christologie, die vooral nadruk legt op het verzoenende lijden en sterven en op de opstanding van Christus", aldus Alle Hoekema, bestuurssecretaris van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, "hun nadruk op de navolging van Jezus, bracht en brengt als vanzelf met zich mee, dat andere aspecten van Jezus als Messias meer naar voren komen. In dat kader kunnen begrippen als 'leraar', 'spiritueel leidsman' of 'voorbeeld' worden verstaan. Ze zijn gekoppeld aan een diep ervaren levenshouding, waarin Jezus of Christus als leidsman of voorbeeld aanwezig is".
Uit het onderzoek blijkt verder dat doopsgezinden naar eigen zeggen trouwe kerkgangers zijn: bijna de helft bezoekt meerdere keren per maand een kerkdienst. Bijna één derde zit zelfs iedere zondag in de kerk. Deze kerkgangers verwachten een preek (in doopsgezinde kringen een 'vermaning' genoemd) die inspireert, bemoedigt en in relatie staat tot een concrete levensopdracht. De meeste doopsgezinde predikanten houden een vermaning die in lengte varieert tussen de 10 en 20 minuten.
De Algemene Doopsgezinde Sociëteit staat bekend als een vredeskerk. Doopsgezinden verstaan onder een geweldloze levenshouding echter veel meer dan het verzet tegen oorlog. Strijden tegen onderdrukking, uitbuiting, oneerlijke machtsverdelingen en het voeren van dialoog worden erg belangrijk gevonden.
De uitgebreide resultaten van het onderzoek staan in het doopsgezinde jubileumboek 'Kracht van een minderheid, doopsgezinden in Nederland' (Meinema) dat tijdens de landelijke startmanifestatie van het doopsgezinde jubileumjaar op 5 maart wordt gepresenteerd. Het boek biedt een uitgebreide beschrijving van wie de doopsgezinden in Nederland zijn en wat ze geloven.
Doopsgezinden in Nederland vieren dit jaar maar liefst vier jubilea, waaronder de 450ste sterfdag van Menno Simons en het 200-jarige bestaan van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit. Het IKON-onderzoek is uitgevoerd onder 700 doopsgezinden uit heel Nederland.
Hilversum, 2 maart 2011
IKON
IKON