Universiteit van Amsterdam


Oratie: Randvoorwaarden voor effectief toezicht door Chinese burger niet aanwezig


Oratie Rechtsgeleerdheid

donderdag 24 februari, 16.00 uur

Dhr. prof. dr. B. van Rooij, hoogleraar Chinees recht en regulering: The People's Regulation. China heeft om met de negatieve effecten van snelle economische groei en industrialisatie om te gaan de afgelopen twintig jaar een uitgebreid stelsel van wet- en regelgeving gemaakt ter bescherming tegen economische, milieu- en gezondheidsrisico's. De effecten van deze rechtsregels blijven beperkt doordat veel bedrijven ze overtreden en handhaving door de staat gefragmenteerd en zwak is. Dit veroorzaakt problemen zoals milieuvervuiling, illegale grondpraktijken, slechte arbeidsomstandigheden en onveilig voedsel. Benjamin de Rooij bespreekt tijdens zijn oratie de rol die burgers kunnen spelen als toezichthouders om naleving met deze rechtsregels te vergroten. Hij schets daarin twee brede ontwikkelingen. Aan de ene kant hebben Chinese burgers de laatste twee decennia meer ruimte gekregen om een rol als toezichthouder te spelen om de implementatie van wetgeving te ondersteunen. Aan de andere kant hebben burgers deze rol maar in beperkte mate op zich genomen en waar zij dat wel deden zijn de effecten op naleving beperkt gebleven. De verklaring hiervoor is dat de essentiële voorwaarden voor effectief toezicht op regelnaleving door burgers, waaronder een mate van onafhankelijkheid, organisatie, cohesie en kennis, vaak niet voldoende aanwezig zijn. In dit opzicht is het alarmerend dat de Chinese partij-staat zeer recentelijk juist wat van de gecreëerde juridische en politieke ruimte voor burgeractivisme is gaan inperken. De Rooij betoogt dat de Chinese partij-staat, juist om verdere onrust te voorkomen, genoodzaakt zal zijn om meer ruimte te geven aan burgers als toezichthouders, met de daarbij behorende vrijheid van organisatie, pers en meningsuiting en een onafhankelijke rechtelijke macht. Ten slotte gaat hij in op de rol van het Netherlands China Law Centre in de studie en opleiding van onderzoekers op het terrein van regulerend recht en implementatie daarvan.
Locatie: Aula van de UvA, Singel 411, Amsterdam.