Ministerie van Defensie

Het culturele leven in Batavia

Datum: 20 februari 2011
Tijdstip: 10.00 - 15.00 uur
Locatie: Museum Bronbeek, Velperweg 147, Arnhem


Robert Voskuil, Reggie Baay en Tim de Wolf gaan in op de culturele diversiteit die Batavia, de hoofdstad van Nederlands-Indië, in de eerste decennia van de 20e eeuw bood. Hans van den Akker geeft een toelichting op filmbeelden uit de collectie van Museum Bronbeek.

Na de opheffing van het Cultuurstelsel in Nederlands-Indië was vanaf 1870 de weg vrij voor particuliere initiatieven. Ondernemers openden er handelshuizen en kantoren en zetten plantages op. Er werden delfstoffen gewonnen en de daarbij behorende verwerkende industrie ontwikkelde zich. Deze veranderingen hadden sociaal-economische gevolgen. Nieuwe woonwijken verrezen voor het personeel, dat na de opening van het Suezkanaal in 1867 zijn weg naar Indië sneller vond, evenals hun echtgenotes. Tussen 1890 en 1920 nam het aantal vrouwen toe met 300%. Bij de nieuwe bewoners ontstond de behoefte aan vermaak. Thuis was er de leestrommel en waren er muziek- en dansavonden. In de `Bataviaasche Tooneelsociëteit' op Pasar Baroe vonden toneelopvoeringen plaats. In het zuiden van de stad verrezen de wijken Gondangdia en Menteng waar de elite de Nederlands-Indische Kunstkring, de Menteng- en Grand-bioscoop bezocht. Op Weltevreden verpoosde men in de sociëteit `Harmonie' en de militaire sociëteit `Concordia', of men bezocht het Museum van het Bataviaasch Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen. Voor de heren waren er bijeenkomsten in de vrijmetselaarsloge `De Ster in het Oosten'.