Rijksoverheid
Toespraak | 17-02-2011
Spreekschetsen plv. Directeur Emancipatie, mevrouw Carlien Scheele van
het ministerie van OCW bij ontvangst Emancipatiemonitor van CBS en SCP,
17 februari 2011, Nieuwspoort, Den Haag. Mw Scheele verving minister
Van Bijsterveldt die op het laatste moment verhinderd was de
emancipatiemonitor in ontvangst te nemen.
0M Hartelijk dank voor deze Emancipatiemonitor. Goed om de trends en
ontwikkelingen op emancipatiegebied te volgen. Daarmee krijgen we
helder in beeld waar het goed gaat en waar er nog werk te doen is.
0M Vorige week opende minister Van Bijsterveldt een bijeenkomst met
Nederlandse ambassadeurs, over homoseksualiteit en gendergelijkheid.
Zij noemde daar het goede nieuws dat Nederland bovenaan de lijst van
gender-gelijkheid staat van de Human Development Index van de VN.
0M Volgens deze Index zijn de verschillen tussen man en vrouw in ons
land het kleinst ter wereld - gemeten naar onderwijs, deelname in de
politiek, arbeidsmarkt en vrouwelijke gezondheid.
0M Als plaatsvervangend directeur emancipatie hoort u mij niet zeggen
dat de strijd gestreden is. Maar als zelfs de Emancipatiemonitor van
CBS en SCP (de spreekwoordelijke`thermometer' van menig
beleidsmedewerker) toch behoorlijk positief uitvalt, dan mogen we op
z'n minst constateren dat we er beter voorstaan dan ooit.
0M Onderwijs speelt daar een rol van belang in. First lady Michelle
Obama zei ooit in een speech over onderwijs: "Het verschil tussen een
land dat wegkwijnt en een land dat bloeit, zit in de erkenning dat
onderwijs net zo toegankelijk moet zijn voor meisjes als voor jongens."
(The difference between a languishing nation and one that will
flourish, is the recognition that we need equal access to education for
both boys and girls).
0M Een goede opleiding die past bij je talenten, is de basis van een
gelijkwaardig en zelfstandig bestaan. Hoe beter het onderwijs dat je
hebt gevolgd en hoe meer je op school bent uitgedaagd om het maximale
uit jezelf te halen, hoe sterker je dat maakt als mens, als vrouw. Een
goede opleiding geeft later meer kans op een goede baan. Een baan maakt
je economisch zelfstandig. En zelfstandigheid maakt je weerbaar, zet je
in je kracht.
0M En dat brengt me bij een mooi positief punt: het gaat goed met de
prestaties van meisjes in het onderwijs.
De afgelopen jaren hebben we bijvoorbeeld extra ingezet op meisjes en
techniek. We zien dat steeds meer meisjes in het voortgezet onderwijs
kiezen voor een bètaprofiel. Ook zien we meer meisjes op havo en vwo,
en in het hoger onderwijs (meer dan jongens).
0M Het ministerie van OCW blíjft letten op meisjes en
bèta-techniek. In vergelijking met andere EU-landen scoort Nederland
nog steeds het laagst als het gaat om vrouwen in bètastudies.
0M Ik las laatst (ANP bericht) dat meiden pas een positief advies
krijgen voor een Natuur&Techniek-profiel, als ze gemiddeld een zeven
staan voor bètavakken. Jongens krijgen dat advies al bij gemiddeld een
zes. Dat is gewoon verspilling van talent. Voor meisjes zelf, én voor
onze kenniseconomie. We hebben alle technische talenten nodig, op alle
niveaus en binnen alle sectoren.
0M Daarom gaat het ministerie loopbaan- en beroepenoriëntatie (LOB) op
school stimuleren. Zodat meisjes vaker gaan kiezen voor een studie of
beroep dat aansluit bij hun talent en ambities. Zodat ze verder kijken
dan het bekende terrein, of kiezen wat hun omgeving verwacht. Ouders
spelen daar een belangrijke rol in.
0M Een ander punt dat onze aandacht heeft, is laaggeletterdheid bij
vrouwen. Laaggeletterdheid is een belemmering om te werken. We moeten
proberen om die drempel zoveel mogelijk weg te nemen voor deze
kwetsbare groep. En laagopgeleide vrouwen die willen werken,
bijvoorbeeld in de zorg, gaan we ondersteunen.
0M Kom ik bij de arbeidsmarkt. U hoorde al, ondanks de recessie gaat
het goed met de arbeidsparticipatie van vrouwen. Steeds meer vrouwen
blijven werken als hun eerste kind geboren wordt, al is het vaak in
kleine deeltijdbanen.
0M Hoeveel uur men werkt, is in principe een keuze en
verantwoordelijkheid van de mensen zelf. Het andershalfverdienersmodel
lijkt stevig in onze cultuur ingebakken.
0M Tegelijk is het ook een praktische, organisatorische kwestie.
Bedrijven en instellingen kunnen meer ruimte geven aan werknemers om
flexibel te werken. Zodat ouders van jonge kinderen arbeid en zorg
beter kunnen combineren. De overheid geeft daarom steun aan
initiatieven zoals het nieuwe werken en goed werkgeverschap. En we
schaffen de `aanrechtsubsidie' af.
0M Minister Van Bijsterveldt vindt het ook belangrijk dat de talenten
van vrouwen in het bedrijfsleven verzilverd worden. Met het charter
Talent naar de Top stimuleren we de doorstroom van vrouwen naar de top
van bedrijven, naar de invloedrijke functies. Dat doe zij samen met de
minister van EL&I.
0M Tot slot noem ik een punt dat ons als ministerie zorgen baart. De
cijfers geven aan dat geweld tegen vrouwen en meisjes regelmatig
voorkomt. Het is níet in orde als meisjes zich niet veilig kunnen
voelen. Dat belemmert hen om voor zichzelf te gaan staan, om zich
maximaal te ontplooien.
0M Geweld moet bespreekbaar gemaakt worden, taboes doorbroken (bij
huiselijk en eergerelateerd geweld), we moeten sociale media slim
inzetten en goede campagnes steunen. Hier ligt ook een grote rol voor
ouders en school. Thuis en vervolgens in de klas moet er ook op gelet
worden dat jongeren respect hebben voor elkaars normen en waarden en
levenswijze.
0M Als minister van emancipatie én van onderwijs gaat het de minister
erom, dat meisjes en vrouwen in vrijheid en veiligheid hun kansen
kunnen pakken en hun talenten kunnen verzilveren, in het onderwijs en
op de arbeidsmarkt.
0M De komende tijd gaat Van Bijsterveldtde plannen samen met haar
collega-ministers verder uitwerken. Dit voorjaar hoort u meer, als de
hoofdlijnenbrief Emancipatie naar de Tweede Kamer gaat. Voor nu
hartelijk dank voor uw aandacht.
Zie ook
* Homo-emancipatie | Onderwerp | OCW
* Vrouwenemancipatie | Onderwerp | OCW
Voor vragen aan de Rijksoverheid bel Postbus51: 0800-8051