CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël

Anti-Joodse acties Tunesië

di 15-02-2011

Bij de Grote Synagoge van Tunis demonstreerde maandag een dreigende menigte, onder het roepen van islamistische pogromkreten. Het incident blijkt niet op zichzelf te staan: 31 januari werden in de synagoge van El-Hamma de Ark en de Torarollen verwoest. Het AFP trok een bericht hierover terug, naar verluidt uit angst voor islamitische inwoners van Tunesische origine.

Moslims demonstreerden gisteren bij de Grote Synagoge van Tunis tegen Joden. Er werden dreigende leuzen geroepen als `Kijk uit, Joden, het leger van Mohammed is terug' en `Khaybar', dat verwijst naar de Slag van Khaybar, waarbij Moslims de Joden van Khaybar overwonnen en afslachtten. Deze kreet wordt in de Arabische wereld steevast geroepen bij pogroms. Bekijk de demonstratie van maandag in Tunis op Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=K_nSf7HRezM&feature=player_embedded

De manifestatie vond plaats temidden van groeiende onrust in Tunesië. In Tunis zijn na het vertrek van dictator Ben Ali al een paar dagen bendes op de been die winkeliers proberen te beroven en de bevolking angst aan willen jagen.

Toch staat dit incident niet op zichzelf. Begin deze maand werd in El-Hamma, bij Gabès, in het midden van Tunesië, een synagoge in brand gestoken. Kort na het incident trok het Franse persbureau AFP het bericht hierover terug: de hoofdgetuige zou zijn verklaring hebben teruggetrokken en het bericht zou het foutief zijn. Maar Reuters deed dat niet. Het bericht klopte namelijk wel; de verwoesting heeft hoe dan ook plaatsgevonden. De vraag was alleen, of dit gebeurde voor of na de terugkeer van de leider van de Islamitische Renaissance Partij. Op het internet wordt gesuggereerd dat AFP bang is voor uitbarstingen onder de islamitische bevolking van Tunesische (en Algerijnse) origine in Frankrijk zelf.

Het gaat om vernielingen in de synagoge bij het mausoleum van Rabbijn Sayed Rebbi Yossef al-Maarabi. De heer Azria Ghozlane, leider van de Joodse gemeenschap in Gabès, bevestigde dat het mausoleum intact is gelaten, maar dat de Ark en de Torarollen in de synagoge in de as gelegd zijn. Hij legde de volgende verklaring af:

"Wij werden op maandagavond 31 januari verwittigd dat het mausoleum van Tsadik Sayed Rebbi Yossef El Maarabi in El Hamma bij Gabes, vernield is. Wij hebben dit onmiddellijk ter plaatse geverifieerd en het bleek dat de feiten dateren van 13 januari jongstleden. Op die dag, als gevolg van het overlijden van een Frans-Tunesische professor in de regio, werden diverse publieke gebouwen in El Hamma geplunderd en verwoest, zoals het stadhuis, scholen etc."

Hoe is het echter mogelijk dat men in Gabès pas achttien dagen later van de vernielingen hoorde? El Hamma ligt immers maar een kilometer of 30 van Gabès. Volgens Tunesische blogger Souhail Ftouh ligt het eerder voor de hand dat de uitbarstingen volgden op de terugkomst op 30 januari 2011 van Rashid al-Ghannushi, de leider van de Islamitische Renaissance Partij die geboren is in de Gabès regio.

Peres Trabelsi, die de eerste verklaring aan AFP aflegde en daarna weer introk, is de leider van de Joodse gemeente van Djerba in Tunesië. Dat hij dit deed is niet verrassend, evenmin als de zeer voorzichtige woorden van Ghozlane. Het is tekenend voor de kleine Joodse gemeenschap van Tunesië (met circa 1500 mensen) dat de leden ervan bang zijn voor verdere represailles. In 2002 bijvoorbeeld pleegde Al Quaida een bomaanslag op de synagoge van Djerba, waarbij 21 doden vielen.